Page 139 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

Wykres zależności wartości prędkości od czasu

Zilustrujemy teraz za pomocą wykresu zależność wartości prędkości (szybkości) v ( )
cm
od czasu. Przypomnij sobie doświadczenie z wózkiem, który przebywał w każ- s 11
dej sekundzie drogę 11 cm, czyli jego szybkość wynosiła 11 cm . Jeśli w ruchu
s
jednostajnym wartość prędkości jest stała, to oznacza, że w każdej sekundzie
ma taką samą wartość, równą 11 cm . Aby narysować wykres zależności szyb- 0 1 2 3 4 5 t (s)
s
kości od czasu dla tego wózka, zaznaczymy punkty o współrzędnych (1, 11), 5.12 Wykres zależności wartości
(2, 11), (3, 11), (4, 11), (5, 11). Wykres v(t) został przedstawiony obok (il. 5.12). prędkości od czasu

Wykresem zależności wartości prędkości (szybkości) od czasu v(t)
w ruchu jednostajnym prostoliniowym
jest półprosta równoległa do osi czasu,
co oznacza, że v = const.

Obliczanie drogi z wykresu v(t)

Zauważ teraz, że gdy znasz wartość prędkości i czas ruchu ciała, możesz ob-
liczyć drogę przebytą przez to ciało. Wykorzystamy do tego celu wzór na
obliczanie wartości prędkości ciała i przekształcimy go do postaci:
s = v · t

Przykład 28.

Rowerzysta porusza się ruchem jednostajnym z szybkością 15 km . Obliczymy, jaką drogę przebędzie on w ciągu
h
3 h takiego ruchu.

Dane: Szukane:
v = 15 km s = ?
h
t = 3 h

Rozwiązanie:
Drogę obliczymy, korzystając ze wzoru: s = v · t
s = 15 km · 3 h = 45 km
h v ( km )
h
Zwróć uwagę, że drogę przebytą przez ciało możesz wyznaczyć na 15
podstawie wykresu zależności szybkości od czasu v(t). Jest ona liczbowo
równa polu figury pod tym wykresem. Długości boków prostokąta v s = P = v · t
widocznego na wykresie odpowiadają wartościom prędkości i czasu we
wzorze na drogę.
1 2 3 t (h)
Odpowiedź: Rowerzysta w ciągu 3 h ruchu przebędzie drogę 45 km. t

137