Page 102 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

3.1 Elektryzowanie ciał przez tarcie oraz przez dotyk

Podejmij temat O O Dlaczego naelektryzowany grzebień przyciąga lekkie suche włosy?

Elektrostatyka

W codziennym życiu z pewnością zetknąłeś się z problemem związanym
z podnoszeniem się włosów po przeczesaniu ich plastikowym grzebieniem.
Na pewno znasz również charakterystyczne trzaski towarzyszące zdejmowa-

Elektrostatyka (elektryczność niu swetra czy przeskok iskry, który widoczny jest czasami w ciemności, gdy
statyczna) zajmuje się oddziaływaniami ręką dotykasz klamki. Zjawiska te, związane z elektryzowaniem ciał i ist-
ładunków elektrycznych będących nieniem ładunków elektrycznych, opisuje elektrostatyka.
w spoczynku. Jest ona częścią nauki Zainteresował się nimi już w VI w. p.n.e. grecki filozof, astronom i ma-
o elektryczności, która zajmuje się tematyk, Tales z Miletu. Zauważył, że potarty suknem bursztyn przyciąga
również ładunkami będącymi w ruchu,
w tym prądem elektrycznym. Nazwa małe, lekkie ciała. Dopiero w XVII w. angielski fizyk William Gilbert (czyt.
elektryczność pochodzi od greckiego łiliam gilbert) w wyniku wielu eksperymentów wykazał, że takie właściwości
słowa elektron, czyli ʽbursztynʼ. mają też inne ciała.

Doświadczenie 25.

Obserwujemy zachowanie się naelektryzowanych ciał
Niezbędne przedmioty: nadmuchany balon (plastikowa linijka lub plastikowy długopis), papier, kawałek wełnianej
tkaniny

Wykonanie:
• Zbliż balon (linijkę lub długopis) do skrawków papieru i zaobserwuj, co się
będzie działo.
• Potrzyj balon (linijkę lub długopis) wełnianą tkaniną lub o sweter, przybliż do
skrawków papieru i obserwuj, co się dzieje.
• Przybliż teraz wełnianą tkaninę, którą pocierałeś balon, do skrawków papieru
i obserwuj, co się dzieje.

Obserwacje:
• Niepotarty balon (niepotarty długopis, niepotarta linijka) nie przyciąga
skrawków papieru.
• Potarty balon (potarty długopis, niepotarta linijka) przyciąga skrawki papieru.
• Wełniana tkanina, którą pocierano balon, przyciąga skrawki papieru.
Wniosek: W wyniku wzajemnego pocierania plastikowy balon i wełniana
tkanina zmieniły swoje właściwości. Ciała mające własność
przyciągania drobnych ciał nazywamy naelektryzowanymi.
Mówimy, że naelektryzowane ciała są obdarzone ładunkiem
elektrycznym.

100