Page 216 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook

normalna Prawo odbicia
Kąt zawarty między promieniem padającym a normalną nazywamy kątem
padania (a), a kąt między normalną a promieniem odbitym to kąt odbicia (b)

promień promień (il. 6.16). Wykonane doświadczenie pozwala na sformułowanie prawa odbicia:
padający a b odbity

punkt padania Kąt odbicia jest równy kątowi padania (b = a).
Promień padający, promień odbity i normalna w punkcie padania
6.16 Prawo odbicia leżą w jednej płaszczyźnie.

Jeśli powtórzysz poprzednie doświadczenie, ustawiając w źródle światła
nie jeden promień światła, lecz trzy lub pięć promieni tworzących wiązkę
równoległą, zobaczysz, że wszystkie promienie odbijają się w ten sam sposób
i po odbiciu od zwierciadła tworzą również wiązkę równoległą (il. 6.17).

6.17 Odbicie wiązki równoległej Rozproszenie światła
od powierzchni gładkiej
Kiedy promienie świetlne padają na powierzchnie chropowate, czyli nie-
wypolerowanie i niegładkie, to po odbiciu od takich powierzchni promienie
nie są już równoległe (il. 6.18). Mimo że każdy promień z osobna odbija się
zgodnie z prawem odbicia, to cała wiązka ulega rozproszeniu – promienie
odbite rozchodzą się w różnych kierunkach, tworząc wiązkę rozbieżną.
Dzięki rozproszeniu światła na różnych powierzchniach widzimy je, cho-
ciaż same nie są źródłami światła. Jeśli tylko zostaną oświetlone, to część roz-
6.18 Odbicie wiązki równoległej proszonych przez nie promieni dotrze do naszych oczu. Pamiętasz na pewno,
od powierzchni chropowatej
że Księżyc i planety widzimy właśnie dlatego, że zostały oświetlone światłem
słonecznym i rozproszone przez nie światło trafia do naszych oczu. Na po-
dobnej zasadzie widzimy większość otaczających nas przedmiotów.
Czynnikiem rozpraszającym światło mogą być również znajdujące się
w powietrzu drobiny pyłów, kurzu czy dymu. Na pewno mogłeś zaobserwo-
wać rozproszenie światła z reflektorów samochodowych we mgle, szczególnie
podczas podróży nocą.

Przykład 23.
Ile wynosi kąt między promieniem odbitym a powierzchnią zwierciadlaną, jeśli kąt padania jest równy 30°?

Dane: Szukane:
a = 30° bʼ = ?
30° 30°
Rozwiązanie
Korzystamy z prawa odbicia: a = b, stąd: b = 30°C a’ a b b’

Ponieważ normalna tworzy z powierzchnią odbijającą światło kąt 90°,to b + bʼ = 90°
Stąd bʼ = 90° – b. Po podstawieniu danych: b = 90°C – 30°C = 60°C
Odpowiedź: Kąt między promieniem odbitym a powierzchnią zwierciadlaną wynosi 60°.

214