Page 231 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 231
W skrócie Ciekawe!
O O Przy przejściu światła z jednego ośrodka przezroczystego do drugiego
następuje zmiana kierunku rozchodzenia się światła spowodowana
tym, że rozchodzi się ono w różnych ośrodkach z różnymi szybkościami.
Obserwowane na granicy dwóch ośrodków zjawisko nazywamy
załamaniem światła.
O O Kąt zawarty między promieniem padającym a normalną nazywa się kątem
padania – a, natomiast kąt między normalną a promieniem załamanym to
kąt załamania – b. Promień padający, normalna w punkcie padania oraz kąt
załamany leżą w jednej płaszczyźnie.
O O Jeżeli promień przechodzi z ośrodka optycznie rzadszego, w którym
szybkość światła jest większa, do ośrodka optycznie gęstszego, w którym
szybkość światła jest mniejsza, to załamuje się „w kierunku” do normalnej. Człowiek używa światłowodów od nie-
Kąt załamania jest mniejszy niż kąt padania (b < a). dawna (w 1977 roku położono pierwszy
O O Jeżeli promień przechodzi z ośrodka optycznie gęstszego, w którym światłowód telekomunikacyjny), ale za-
sada ich działania była od dawna zna-
szybkość światła jest mniejsza, do ośrodka optycznie rzadszego, w którym na. Wiele komórek roślinnych potrafi
szybkość światła jest większa, to załamuje się od normalnej. Kąt załamania
jest większy niż kąt padania (b > a). przenosić światło na odległość większą
niż 5 cm, np. kiełkujące nasiona kuku-
O O Im większa jest różnica szybkości światła w dwóch ośrodkach, w których rydzy przewodzą światło aż do końca
biegnie światło, tym większa jest zmiana kąta załamania. włośników korzenia. Podobnie zachowu-
O O Jeśli zwiększa się kąt padania, to zwiększa się także kąt załamania światła. ją się łodygi owsa i innych roślin. W pew-
nych warunkach również lód jest natu-
O O Jeżeli kąt padania jest równy 0°,to promień światła przechodzi do drugiego ralnym światłowodem przesyłającym
ośrodka bez zmiany kierunku. światło na znaczne odległości.
Czy już umiesz? Sprawdź się!
1 Na rysunku przedstawiono promień świetlny przechodzący z jednego
ośrodka do drugiego.
1
Oceń prawdziwość podanych zdań.
A. W ośrodku 1 światło rozchodzi się wolniej niż w ośrodku 2. a
B. Kąt padania jest większy niż kąt załamania.
C. Światło załamuje się do normalnej.
D. Światło biegnie z ośrodka optycznie rzadszego do ośrodka optycznie b 2
gęstszego.
E. Światło biegnie z ośrodka, w którym rozchodzi się szybciej, do ośrodka,
w którym rozchodzi się wolniej.
2 W którym miejscu znajduje się ryba (pozycja rzeczywista), a w którym
widzi ją obserwator znajdujący się na brzegu jeziora (patrz rysunek obok)?
Uzasadnij odpowiedź.
3 Wykonaj doświadczenie z wanienką o szklanym dnie ustawioną na rzutniku
pisma (lub na przyrządzie do pokazu fal na wodzie). Sprawdź, czy fala 1
płaska wytworzona na powierzchni wody (fala mechaniczna) również ulega 2
załamaniu, np. przy przejściu do płytszej wody lub na szczelinie.
229
