Page 11 - geografia 7

wód o szerokości 12 mil, czyli ok. 22 km (1 mila to 1852 m). Całe terytorium
Polski (wraz z wodami wewnętrznymi i terytorialnymi) ma powierzchnię
322 719 km . Mówimy też o nim, że jest zwarte, bo kształtem przypomina koło.
2
Polska na Morzu Bałtyckim może korzystać jeszcze z wód wyłącznej
strefy ekonomicznej, której granice zostały wyznaczone na podstawie
umów międzynarodowych. Jest to strefa na północ od morskich wód we-
wnętrznych. Mogą po niej pływać statki innych państw, ale tylko Polska ma
prawo korzystać z zasobów żywych i bogactw naturalnych tej strefy. 1.4 Znak graniczny między Polską
a Czechami w Karkonoszach.
Granice Polski Czy umiesz wskazać, po której
stronie znaku znajduje się
Granica państwa jest pionową powierzchnią oddzielającą terytoria sąsiadu- terytorium Polski?
jących państw. Oznacza to, że rozdziela ona także przestrzeń powietrzną i pod-
ziemną. Granicę lądową wyznacza się specjalnymi znakami granicznymi (il. 1.4).
Granice Polski zostały wytyczone w większości wzdłuż form naturalnych,
takich jak góry czy rzeki. Niektóre z nich, np. z Rosją, mają charakter granic
sztucznych, czyli niezwiązanych z rzekami ani elementami ukształtowania
terenu. Nasz kraj sąsiaduje z siedmioma państwami: od północy z Rosją (po-
przez obwód kaliningradzki), od północnego wschodu z Litwą, od wschodu
z Białorusią i Ukrainą, od południa ze Słowacją i Czechami (il. 1.4), od za-
chodu z Niemcami.
Polska strefa ekonomiczna na Morzu Bałtyckim sąsiaduje ze strefami:
rosyjską, niemiecką, duńską i szwedzką (patrz il. 1.3).

Konsekwencje ekonomiczne i polityczne położenia Polski
Ekonomiczną konsekwencją związaną z położeniem Polski jest przede
wszystkim dostępność komunikacyjna naszego terytorium. Obszar nizinny,
otwarty od zachodu i wschodu, ułatwia przemieszczanie się i kontakty gospo-
darcze. Współcześnie nawet obszary górskie na południu nie stanowią więk-
szej przeszkody w transporcie drogowym czy kolejowym. Kierunek wschód
– zachód jest jednak nadal dominujący (il. 1.5).
Z jednej strony położenie w Europie Środkowej sprawiło, że Polska wielo-
0 100 km
krotnie w historii była miejscem wojen i konfliktów z powodów politycznych.
Przykładowo w XVIII w. utraciła niepodległość. Jej terytorium zostało na A1
ponad 100 lat podzielone między ówczesnych sąsiadów Polski: Rosję, Prusy A6
i Austrię. Z drugiej zaś strony – dzięki położeniu w centrum Europy Polska A2 A2
miała ułatwioną współpracę zarówno z państwami Europy Zachodniej, jak A18 A50
i Wschodniej. Obecnie jest ważnym partnerem państw europejskich – od A4 A8
2004 r. należy do Unii Europejskiej. Granice Polski z Rosją oraz z Białorusią
A4
i Ukrainą są jednocześnie granicą zewnętrzną Unii Europejskiej. Ponieważ A1
pozostali nasi sąsiedzi należą do strefy Schengen, obywatele Polski mogą autostrady
autostrady
swobodnie przekraczać granice z tymi państwami. Nasz kraj uczestniczy też planowane
w pracach tzw. Grupy Wyszehradzkiej, której celem jest zacieśnianie współ- 1.5 Sieć istniejących
pracy między jej członkami: Polską, Czechami, Słowacją i Węgrami. i planowanych autostrad w Polsce

9

28.11.2022 21:29:55
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 9 28.11.2022 21:29:55
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 9