Page 125 - geografia 7
P. 125

3.6      Gospodarka morska




          Podejmij temat                          z  Czy znasz jakieś wysokorozwinięte państwo o silnej pozycji politycznej
                                                  na świecie, które nie ma dostępu do morza? Jeśli tak, podaj jego nazwę.
                                                  z  Jakie korzyści ekonomiczne daje dostęp do morza?





          Co to jest gospodarka morska?

          Można podać wiele przykładów państw w dziejach świata, które dzięki aktyw-
          nej działalności na morzach stały się gospodarczymi i politycznymi potęgami,
          np. Wielka Brytania, Holandia (Królestwo Niderlandów) czy Francja.
             Gospodarka morska jest bardzo szerokim pojęciem (il. 3.41). Obejmuje
          wszelkie działania związane z ekonomicznym wykorzystaniem morza i wód
          połączonych z morzem, dna morskiego oraz nadbrzeżnego pasa lądu.



             stocznie – budowa       transport morski –      działalność portów
             i remonty statków          statki, promy            morskich


                                                                                     Gospodarka morska łączy w sobie
                                                                                     wszystkie trzy sektory gospodarki, np.
                                    Gospodarka morska                                rybołówstwo jest elementem rolnictwa
                                                                                     (I sektor), budowa statków i przetwór-
                                                                                     stwo ryb wchodzą w skład przemysłu
                                                                                     (sektor II), a turystyka to usługi (sektor III).
           rybołówstwo, górnictwo   szkolnictwo i ośrodki     turystyka morska       Przyporządkuj do poszczególnych sek-
            morskie, energetyka     naukowo-badawcze                                 torów gospodarki podane na schema-
                                                                                     cie składowe gospodarki morskiej.
          3.41    Podział gospodarki morskiej

             Światowa gospodarka morska w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat bardzo
          się zmieniła, na co wpłynęły m.in. rozwój technologii, globalizacja, wprowa-
          dzenie przepisów regulujących zakres eksploatacji mórz. Regulacje mają na
          celu m.in. ochronę ryb przed przełowieniem. Mamy z nim do czynienia wte-
          dy, gdy poławia się tak dużo ryb, że ławica nie jest się w stanie odrodzić. Poło-
          żone nad morzami państwa mają wyłączne prawa do korzystania z zasobów
          morza, m.in. połowu i pozyskiwania bogactw naturalnych w dwustumilowych
          strefach  ekonomicznych,  które  przylegają  do  ich  granic  (patrz  lekcja  1.1).
          Zmiany na globalnym rynku spowodowały, że drogą morską transportuje się
          głównie  towary  przetworzone.  W  Polsce  na  gospodarkę  morską,  zwłaszcza
          przemysł stoczniowy, wpłynął proces transformacji ustrojowej zapoczątkowa-
          ny w 1989 r. (patrz temat 3.3). Warunki naturalne Polski sprzyjają rozwojowi
          portów oraz turystyki nadmorskiej.

                                                                                   123



                                                                                                              28.11.2022   21:32:45
   1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd   123                                                            28.11.2022   21:32:45
   1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd   123
   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130