Page 48 - geografia 7
P. 48

Ciekawe!                            Cechy charakterystyczne naszego morza

                                            Niewielkie rozmiary Morza Bałtyckiego wpływają na ruch wody morskiej
                                            w zbiorniku. Pływy morskie (czyli przypływy i odpływy), które na Oceanie
                                            Atlantyckim sięgają kilkunastu metrów, tutaj mają zaledwie kilka centyme-
                                            trów. Falowanie jest też nieduże (wysokość fali zazwyczaj nie przekracza 5 m,
                                            tylko podczas bardzo silnych sztormów osiąga niekiedy 10 m). W niewielkim
                                            zbiorniku fale nie mają możliwości łączenia się i zwiększania rozmiarów.
         A               B                     Na Morzu Bałtyckim nie występują klasyczne prądy morskie ze względu
        W wielu częściach Morza Bałtyckie-  na to, że nie ma w tym rejonie stałych wiatrów. Przy południowych wybrze-
        go z powodu zanieczyszczenia wody   żach morza, czyli wzdłuż wybrzeża Polski, przeważają jednak wiatry z zacho-
        i zmniejszenia jej przezroczystości pra-  du, dlatego woda w tej części zbiornika przemieszcza się zwykle z zachodu
        wie całkowicie wyginęły rośliny wyma-  na wschód. Te przybrzeżne prądy powodują przesuwanie się osadów dennych,
        gające dużej ilości światła, np. tasiem-
        nica morska (Zostera marina), której   głównie piasku, co prowadzi do powstawania piaszczystych półwyspów zwa-
        zbiorowiska tworzyły tzw. podmorskie   nych mierzejami i wyrównywania wybrzeża. Tak zostały utworzone: Mierzeja
        łąki (A). W ich miejsce rozwinęły się   Helska (il. 1.63), Mierzeja Wiślana i Mierzeja Kurońska. Wskaż je na mapie.
        organizmy, które do życia potrzebują
        mniej światła, np. brunatnice (B).

























                                            1.63    Mierzeja Helska – na pierwszym planie widoczna Zatoka Pucka, jaśniejsze
                                            smugi w wodzie to płycizny

                                            Zasolenie i temperatura

        Promil – tysięczna część liczby;    Zasolenie mórz podaje się w promilach (‰). W Oceanie Atlantyckim zaso-
        zasolenie 1‰ oznacza, że w 1000 g   lenie wynosi 35‰. W Morzu Bałtyckim zasolenie o wartości 30‰ występuje
        słonej wody znajduje się 1 g soli.   tylko w Cieśninach Duńskich, a w miarę oddalania się od nich zasolenie jest
        Pamiętaj, że 10‰ to 1%.             coraz mniejsze. W Zatoce Botnickiej wynosi jedynie 2‰, na polskim wybrze-
                                            żu – ok. 7‰. Przyczyny małego zasolenia wód naszego morza to: ograniczo-
                                            ny napływ wody z Oceanu Atlantyckiego, dopływ słodkiej wody rzekami oraz
                                            niewielkie parowanie charakterystyczne dla klimatu umiarkowanego.
                                               Wody Morza Bałtyckiego są chłodne. Ich temperatura waha się od –0,5°C
                                            w zimie do ok. 20°C w lecie.

                                       46



                                                                                                              28.11.2022   21:31:05
   1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd   46
   1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd   46                                                             28.11.2022   21:31:05
   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53