Page 48 - geografia 7
P. 48
Ciekawe! Cechy charakterystyczne naszego morza
Niewielkie rozmiary Morza Bałtyckiego wpływają na ruch wody morskiej
w zbiorniku. Pływy morskie (czyli przypływy i odpływy), które na Oceanie
Atlantyckim sięgają kilkunastu metrów, tutaj mają zaledwie kilka centyme-
trów. Falowanie jest też nieduże (wysokość fali zazwyczaj nie przekracza 5 m,
tylko podczas bardzo silnych sztormów osiąga niekiedy 10 m). W niewielkim
zbiorniku fale nie mają możliwości łączenia się i zwiększania rozmiarów.
A B Na Morzu Bałtyckim nie występują klasyczne prądy morskie ze względu
W wielu częściach Morza Bałtyckie- na to, że nie ma w tym rejonie stałych wiatrów. Przy południowych wybrze-
go z powodu zanieczyszczenia wody żach morza, czyli wzdłuż wybrzeża Polski, przeważają jednak wiatry z zacho-
i zmniejszenia jej przezroczystości pra- du, dlatego woda w tej części zbiornika przemieszcza się zwykle z zachodu
wie całkowicie wyginęły rośliny wyma- na wschód. Te przybrzeżne prądy powodują przesuwanie się osadów dennych,
gające dużej ilości światła, np. tasiem-
nica morska (Zostera marina), której głównie piasku, co prowadzi do powstawania piaszczystych półwyspów zwa-
zbiorowiska tworzyły tzw. podmorskie nych mierzejami i wyrównywania wybrzeża. Tak zostały utworzone: Mierzeja
łąki (A). W ich miejsce rozwinęły się Helska (il. 1.63), Mierzeja Wiślana i Mierzeja Kurońska. Wskaż je na mapie.
organizmy, które do życia potrzebują
mniej światła, np. brunatnice (B).
1.63 Mierzeja Helska – na pierwszym planie widoczna Zatoka Pucka, jaśniejsze
smugi w wodzie to płycizny
Zasolenie i temperatura
Promil – tysięczna część liczby; Zasolenie mórz podaje się w promilach (‰). W Oceanie Atlantyckim zaso-
zasolenie 1‰ oznacza, że w 1000 g lenie wynosi 35‰. W Morzu Bałtyckim zasolenie o wartości 30‰ występuje
słonej wody znajduje się 1 g soli. tylko w Cieśninach Duńskich, a w miarę oddalania się od nich zasolenie jest
Pamiętaj, że 10‰ to 1%. coraz mniejsze. W Zatoce Botnickiej wynosi jedynie 2‰, na polskim wybrze-
żu – ok. 7‰. Przyczyny małego zasolenia wód naszego morza to: ograniczo-
ny napływ wody z Oceanu Atlantyckiego, dopływ słodkiej wody rzekami oraz
niewielkie parowanie charakterystyczne dla klimatu umiarkowanego.
Wody Morza Bałtyckiego są chłodne. Ich temperatura waha się od –0,5°C
w zimie do ok. 20°C w lecie.
46
28.11.2022 21:31:05
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 46
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 46 28.11.2022 21:31:05