Page 67 - geografia 8
P. 67

Ruch  obrotowy Ziemi  sprawia,  że kierunek pasatów nie jest          W               E
          prostopadły do równika i zwrotników. Na obu półkulach ich
          kierunek odchyla się ku zachodowi.
          Na półkuli północnej pasaty wieją nie z północy, lecz z pół-                                Zwrotnik
          nocnego wschodu, a  na południowej – nie  z  południa, lecz    wyż                          Raka
          południowego wschodu (il. 2.3).
                                                                         niż                           Równik

                                                                                                      Zwrotnik
                                                                         wyż
                                                                                                      Koziorożca



                                                                2.3    Kierunki pasatów


                                      Zwrotnik Raka  W          Cyrkulacja powietrza w strefi e międzyzwrotnikowej silnie wpły-
                                                                wa na sumy opadów atmosferycznych w Afryce i na ich roczny
                                                 N              rozkład (il. 2.5 i 2.6). Najwięcej opadów notuje się w strefi e ni-
                                                                żów równikowych. Niże te – wraz z wyżami zwrotnikowymi –
                                      Równik
                                                                przesuwają się na północ lub południe w zależności od miej-
                                              W                 sca górowania Słońca (il. 2.4). Kiedy Słońce góruje w pobliżu
                                                                zwrotnika Raka, strefa opadów przesuwa się na północ – wte-
                                   Zwrotnik Koziorożca
                                                                dy występuje tam pora deszczowa (il. 2.5 i 2.6). Na południe od
                                                                równika w tym samym czasie jest pora sucha. Dlatego w stre-
                                                                fi e klimatów równikowych – obok klimatu równikowego wy-
                                                                bitnie wilgotnego – wydziela się też klimat równikowy z porą
                                                                deszczową i porą suchą. W niektórych klasyfi kacjach klima-
                                                                tycznych określa się go jako podrównikowy, dla odróżnienia
                                                                od klimatu równikowego wybitnie wilgotnego z całorocznymi
          2.4    Przykład przesunięcia strefy deszczów zenitalnych   opadami. Strefę, w której występuje klimat podrównikowy, na-
          na północ od równika w czasie lata na półkuli północnej  zywa się strefą podrównikową.


                        20°      0°       20°     40°      60°                 20°     0°       20°      40°     60°
          0    1000 km                                           0   1000 km
                                  Tunis                                                  Tunis
                             Ajn Salih                                              Ajn Salih
                         Zwrotnik Raka                                          Zwrotnik Raka
                                                              20°                                                   20°

             1200 mm                                               1200 mm
                                   Garoua                                                Garoua
                                      Bangi                                                 Bangi
             600       Równik                                      600       Równik
                                                              0°                                                     0°
             300                                Malindi            300                                Malindi
             180                                                   180
             60                                                    60

                       Zwrotnik Koziorożca                    20°            Zwrotnik Koziorożca                    20°




                        20°      0°       20°      40°      60°               20°      0°       20°      40°      60°
          2.5    Suma opadów atmosferycznych w Afryce           2.6    Suma opadów atmosferycznych w Afryce od kwietnia
          od października do marca                              do września

                                                                                   3 65



                                                                                                              02.07.2021   14:49:28
   0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd   65                                                                  02.07.2021   14:49:28
   0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd   65
   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72