Page 83 - geografia 8

możliwe – przy odpowiednim nawadnianiu, a także nawożeniu mało żyznych
gleb – dzięki długiemu okresowi wegetacyjnemu, który pozwala na kilkukrotne
zbiory w ciągu roku. Dlatego niektóre z rządów afrykańskich państw widzą
w modernizacji rolnictwa dużą szansę na wzrost gospodarczy. Podejmują one
działania służące rozwojowi nowoczesnego rolnictwa, np. poprzez zasto-
sowanie nowych odmian roślin uprawnych (zapewniających wyższe plony
i bardziej odpornych na szkodniki upraw) czy zwiększenie nawożenia (aktu-
alnie jego poziom jest najniższy na świecie). Inną inicjatywą jest wdrażanie
w rolnictwie technologii informacyjno-komunikacyjnych (il. 2.30). Podejmuje 2.31 Jedno z gospodarstw
ekologicznych w Ugandzie, gdzie
się też próby zwiększania konkurencyjności na międzynarodowych rynkach, rząd wprowadził program ich
np. poprzez wspieranie rolnictwa ekologicznego (il. 2.31). dofinansowywania

W skrócie

Afryka jest kontynentem bardzo różnorodnym pod względem przyrodniczym, kulturowym i gospodarczym.

Kolonialna przeszłość Afryki utrudnia rozwój państw i konkurowanie na światowym rynku ze względu
na ograniczony dostęp do edukacji, niestabilną sytuację polityczną, niepokoje społeczne i konflikty etniczne.

Przyrost ludności, zmiany klimatu i niewłaściwe gospodarowanie ziemią prowadzą do pustynnienia strefy Sahelu
(regionu na południowym skraju Sahary). Przyczyniają się do tego m.in. zbyt intensywne uprawy na słabych
glebach, zwiększenie pogłowia bydła, wycinanie drzew.

Działania na rzecz zatrzymania i odwrócenia procesu pustynnienia to np. sadzenie drzew (odnowa siedlisk
i uprawa), budowa systemów nawadniania i stosowanie naturalnego nawożenia.

Rolnictwo żarowo-odłogowe to uprawa ziemi (pozyskanej przez wypalanie naturalnej roślinności) – aż do momentu
jej wyjałowienia. Następnie pole jest porzucane, by umożliwić jego regenerację. Cechami takiego rolnictwa są:
produkcja rolna służąca zaspokajaniu własnych potrzeb, przenoszenie upraw z miejsca na miejsce, a skutkami:
szybka erozja i wyjałowienie gleby, często prowadzące do pustynnienia.

Rolnictwo plantacyjne to wielkoobszarowa uprawa jednej wieloletniej rośliny. Jego cechy to: zapotrzebowanie
na pracowników o niskich kwalifikacjach, wysokie plony – przeznaczane głównie na sprzedaż, a skutki: szanse
na duży zysk i rozwój lokalny, wyjałowienie gleby przez wieloletnie uprawianie jednego rodzaju roślin, stosowanie
dużej ilości środków ochrony roślin.

Czy już umiesz? Sprawdź!

1 Opisz skutki kolonializmu, które wpływają współcześnie na sytuację w państwach Afryki.
2 Wyjaśnij, jakie są przyczyny procesu pustynnienia w strefie Sahelu.

3 Na mapie cyfrowej odszukaj autostradę N2 w Senegalu. Prześledź jej otoczenie i wykonaj zdjęcia w miejscach, które
twoim zdaniem pokazują charakterystyczny dla Sahelu sposób gospodarowania.

4 Podaj trzy cechy i trzy skutki gospodarowania ziemią w rolnictwie plantacyjnym i żarowo-odłogowym. Który z tych
typów rolnictwa jest według ciebie nowocześniejszy? Podaj odpowiednie argumenty.
5 Wyszukaj w danych statystycznych trzy przykłady towarów wytworzonych w rolnictwie, w produkcji których
państwa afrykańskie znajdują się w pierwszej piątce światowych producentów.

81

02.07.2021 14:50:03
0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd 81 02.07.2021 14:50:03
0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd 81