Page 81 - geografia 8

Warunki naturalne i gospodarowanie w Afryce Zachodniej

Do regionu Afryki Zachodniej zalicza się państwa położone na północ od Za-
toki Gwinejskiej i na południe od Sahary. Północne krańce tych państw sięgają
strefy Sahelu. Większość ich terytoriów znajduje się w zasięgu klimatu pod-
równikowego. Gleby są tam mało żyzne. Naturalnie porasta je sawanna i wil-
gotne lasy równikowe. Na wielu terenach tego regionu stosuje się rolnictwo
żarowo-odłogowe. Z kolei warunki naturalne w południowej części Afryki
Zachodniej sprzyjają rozwojowi rolnictwa plantacyjnego. Cechy i skutki
stosowania tych dwóch metod gospodarowania ziemią zebrano w tabeli.

Tab. 2.1 Porównanie metod stosowanych w rolnictwie w Afryce Zachodniej

Rolnictwo żarowo-odłogowe Rolnictwo plantacyjne

Polega na wypaleniu roślinności naturalnej – lasu lub traw – Polega na wielkoobszarowej uprawie jednej wieloletniej
w celu pozyskania miejsca pod uprawę. Prowadzi się ją aż do rośliny. Za pomocą maszyn najczęściej jest to niemożliwe
wyjałowienia gleby. Wtedy teren jest porzucany, po czym zarasta lub utrudnione, a produkty tej uprawy po zbiorze wymagają
nową roślinnością, a gleba powoli się regeneruje. W tym czasie wstępnego przetworzenia. Z tych powodów na plantacjach jest
działalność rolniczą przenosi się na nowe miejsce z naturalną zapotrzebowanie na dużą liczbę pracowników, którym do pracy
roślinnością. wystarczają niskie kwalifikacje.

Tradycyjnie uprawa wystarczała na potrzeby lokalnej ludności. W Afryce ten typ rolnictwa funkcjonuje od XV w. i został rozwinięty
Wraz ze wzrostem zaludnienia na danym obszarze przestała przez kolonizatorów. Coraz częściej na plantacjach
jednak zaspokajać jej potrzeby, nadmiernie obciąża środowisko są prowadzone nie same uprawy, ale także skup plonów
i przyczynia się do pustynnienia. od lokalnych rolników, a następnie ich przetwarzanie i dystrybucja.

Najważniejsze rośliny uprawne: Najważniejsze rośliny uprawne:
zboża (w tym typowe dla Afryki proso i sorgo), rośliny bulwiaste kauczukowiec, kakaowiec, kawa, herbata, bawełna, tytoń, trzcina
(w tym typowe dla Afryki taro, bataty i maniok) i warzywa cukrowa

Skutki: Skutki:
• szybkie pozyskanie nowego terenu pod uprawę i tymczasowa • duże zbiory – prawie w całości przeznaczane na sprzedaż,
poprawa jakości gleby (dzięki popiołom) głównie na inne kontynenty
• niewielkie zbiory – zazwyczaj wystarczają jedynie na potrzeby • szansa na zyski ze sprzedaży, rozwój przetwórstwa i transportu
rodziny • ryzyko przejęcia zysków przez międzynarodowe korporacje
• szybka erozja i wyjałowienie gleby i związane z tym ograniczenie możliwości lokalnego rozwoju
• bardzo wolny proces regenerowania gleby • prowadzenie plantacji jednej rośliny – wzrost ryzyka
• zniszczenie ekosystemów leśnych wystąpienia chorób roślin i przyciąganie szkodników,
wyjałowienie gleby
• konieczność stosowania dużej ilości środków ochrony roślin
• znaczne ograniczenie różnorodności ekosystemu

79

02.07.2021 14:49:59
0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd 79
0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd 79 02.07.2021 14:49:59