Page 98 - geografia 8

RP
RPA – Republika Południowej AfrykiA – Republika Południowej Afryki Stolica: Pretoriaetoria Kenia Stolica
Stolica: Pr
Największe i największe
Największe
Powierzchnia: 1 221 037 km 2 2 miasto: Kapsztad Powierzchnia: 580 367 km (48.) miasto: Nairobi,
Powierzchnia: 1 221 037 km (24.)* (24.)*
2
miasto: Kapsztad
Ludność: 59 622 350 (23.)59 622 350 (23.) (na zdjęciu), Ludność: 47 564 296 (29.) 4 397 073
Ludność:
(na zdjęciu),
3 776 000
Języki: 3 776 000 Języki: angielski, suahili mieszkańców
Języki: afrikaans, angielski, xhosa, ndebele, pedi,afrikaans, angielski, xhosa, ndebele, pedi,
mieszkańców
soto, suazi, tsonga, tswana, venda, zulu, suazi, tsonga, tswana, venda, zulu mieszkańców Wartość PKB: 95 503 mln USD (64.),
soto
W 1 817 USD na mieszkańca (148.)
Wartość PKB: 351 432 mln USD (37.), artość PKB: 351 432 mln USD (37.),
5 520 USD na mieszkańca (100.)
5 520 USD na mieszkańca (100.) HDI: 0,601 (142.)
HDI: 0,709 (113.)
HDI: 0,709 (113.)
3% K Korzystne warunki klimatyczne i glebowe do rozwoju orzystne warunki klimatyczne i glebowe do rozwoju Produkowane 35% Korzystne warunki naturalne do rozwoju rolnictwa Kenia jest trzecim
Produkowane
w południowo-
r rolnictwa. Dobrze rozwinięte: produkcja roślinna, olnictwa. Dobrze rozwinięte: produkcja roślinna, w południowo- 47% występują jedynie na ok. 20% powierzchni kraju. po Indiach
67% 30% chów zwierząt i połów ryb. Jeden z niewielu w Afryce afrykańskich Na żyznych wyżynach uprawia się herbatę, kawę, i Chinach
afrykańskich
chów zwierząt i połów ryb. Jeden z niewielu w Afryce
winnicach wino
eksporterów żywności. RPA jest na 11 miejscu
eksporterów żywności. RPA jest na 11 miejscu winnicach wino agawę sizalową i kukurydzę, a na niżej położonych producentem
jest wysoko
w produkcji winogron na świecie. jest wysoko terenach – orzeszki ziemne, bawełnę, trzcinę herbaty
w produkcji winogron na świecie.
oceniane
oceniane cukrową i ananasy. Na sawannach dominuje na świecie
pasterstwo. Produkty rolne stanowią 50% wartości
eksportu. Najistotniejsze to: kawa, herbata, świeże
Udział poszczególnych sektorów w tworzeniu PKB:
Udział poszczególnych sektorów w tworzeniu PKB: 18% owoce i cięte kwiaty.
rolnictwo przemysł usługi
Wśr Wśród producentów przeważają zakłady przetwórstwa spożywczego. Mniej jest zakładów Połowa produkcji
Wśród ód
Duże zasob absolwentówentów rzemieślniczych czy montowni. Jednym z najdynamiczniej rozwijających się działów jest energii elektrycznej
Duże zasoby surowców mineralnych (złoto – 40% światowych zasobów, diamenty – y surowców mineralnych (złoto – 40% światowych zasobów, diamenty –
absolw
50% świato
50% światowych zasobów, węgiel kamienny – 80% zasobów Afryki, ponadto: chrom, platyna, wych zasobów, węgiel kamienny – 80% zasobów Afryki, ponadto: chrom, platyna, Uniwersytetu ersytetu ersytetu przemysł odzieżowy. Osiąga ok. 10% wartości eksportu. W kraju występują nieeksploatowane pochodzi z OZE,
Uniw
Uniw
ur
uran, mangan, fosfor i inne). Dobrze rozwinięta energetyka (produkcja ok. 25–40% całej energii an, mangan, fosfor i inne). Dobrze rozwinięta energetyka (produkcja ok. 25–40% całej energii Kapsztadzkiego apsztadzkiego złoża ropy naftowej. w tym 30% z energii
K
elektr
elektrycznej w Afryce).ycznej w Afryce). jest pięciu geotermalnej
jest pięciu
noblistóww
Dobrze r noblistó Następuje wzrost w usługach turystycznych, telekomunikacyjnych i edukacyjnych. Państwo
Dobrze rozwinięte: komunikacja, finanse, prawo. Zyskują na znaczeniu ośrodki naukowe. ozwinięte: komunikacja, finanse, prawo. Zyskują na znaczeniu ośrodki naukowe.
stanowi istotny w regionie ośrodek usług finansowych, w tym z zakresu mikrofinansowania.
Uniwersytet w Kapsztadzie jest zaliczany do najlepszych uczelni w Afryce.ersytet w Kapsztadzie jest zaliczany do najlepszych uczelni w Afryce.
Uniw Ma ono na celu wspieranie przedsiębiorczości i edukacji we wszystkich grupach społecznych.
* W nawiasach podano miejsce państwa na świecie. Dane pochodzą z lat 2017–2020.a na świecie. Dane pochodzą z lat 2017–2020.
* W nawiasach podano miejsce państw
Czad Stolica Nigeria Stolica: Abudża
Czad
Stolica
i największe Największe
i największe
miasto:
P 2 2 miasto: Powierzchnia: 923 768 km (31.) miasto: Lagos
Powierzchnia: 1 284 000 km (20.)owierzchnia: 1 284 000 km (20.)
2
Ndżamena,
(na zdjęciu),
Ndżamena,
Ludność: 16 244 513 (70.)16 244 513 (70.)
Ludność: 1 092 066 Ludność: 206 630 269 (7.) 8 048 430
1 092 066
Języki: francuski, arabskifrancuski, arabski
Języki: mieszkańców Języki: hausa, igbo, joruba mieszkańców
mieszkańców
Wartość PKB: 11 315 mln USD (140.), artość PKB: 11 315 mln USD (140.),
W Wartość PKB: 448 120 mln USD (26.),
710 USD na mieszkańca (176.)ańca (176.)
710 USD na mieszk 2 230 USD na mieszkańca (139.)
HDI: 0,398 (186.) HDI: 0,539 (160.)
HDI: 0,398 (186.)
P Położenie w strefie Sahelu skutkuje niekorzystnymi ołożenie w strefie Sahelu skutkuje niekorzystnymi Budo Warunki klimatyczne i glebowe są zróżnicowane. Dania z manioku
Budowa rurociągu wa rurociągu
33% 52% warunkami do rozwoju rolnictwa, poza 10% obszaru arunkami do rozwoju rolnictwa, poza 10% obszaru do por 54% 22% Dawniej bardzo ważny eksporter żywności są podstawą
w
do portu tu
w południowej części kraju. Przeważa rolnictwo wej części kraju. Przeważa rolnictwo w Kamerunie – amerunie – w Afryce. Aktualnie nie zaspakaja potrzeb kuchni Nigerii
w południo
w K
żarowo-odłogowe przeznaczane na własne potrzeby owo-odłogowe przeznaczane na własne potrzeby pozwoli zachod-oli zachod- żywieniowych swojej gwałtownie rosnącej i wielu innych
żar
pozw
i pasterstwo koczownicze. Wyjątkiem są nieliczne o koczownicze. Wyjątkiem są nieliczne
i pasterstw nim koncernom populacji. Jest jednak ważnym światowym państw w tej
nim koncernom
upr
uprawy bawełny, trzciny cukrowej i orzeszków awy bawełny, trzciny cukrowej i orzeszków na eksport ropy producentem (np. manioku i taro – pierwsze części Afryki
na eksport ropy
ziemny
ziemnych. Pustynnienie i niedobór wody ch. Pustynnienie i niedobór wody naftowej, głównie miejsce; oleju palmowego i kakao – w pierwszej
naftowej, głównie
to podstaw
to podstawowe problemy rolnictwa.owe problemy rolnictwa. do Stanów 24% piątce). Dominują małe i niedoinwestowane
do Stanów
Zjednoczonych
15% Zjednoczonych gospodarstwa rolne. Powoli wzrasta ich
i Europy
i Europy efektywność.
Wyczerpane yczerpane
Przemysł bardzo słabo rozwinięty. Dawniej skupiał się na przetwórstwie bawełny (stanowiła dzo słabo rozwinięty. Dawniej skupiał się na przetwórstwie bawełny (stanowiła W W kraju występują bogate złoża ropy naftowej i gazu ziemnego (wartość ich eksportu stanowi Wizerunek
Przemysł bar
suszą i głodem
wtedy poło
wtedy połowę eksportu), obecnie – na wydobyciu i przetwórstwie ropy naftowej (80% eksportu). wę eksportu), obecnie – na wydobyciu i przetwórstwie ropy naftowej (80% eksportu). suszą i głodem blisko 80% wartości eksportu kraju ogółem), a także nieeksploatowane złoża rud metali platformy
wiertniczej
stado krów ów
Ener
Energia elektryczna jest dostarczana jedynie do 1,5% populacji, reszta jako opału używa gia elektryczna jest dostarczana jedynie do 1,5% populacji, reszta jako opału używa stado kr szlachetnych i innych cennych surowców mineralnych. Rozwija się przemysł przetwórczy,
przy wodopojuodopoju
drewna i odchodów zwierząt.ewna i odchodów zwierząt. przy w w tym samochodowy i elektroniczny. na nigeryjskim
dr
banknocie
Usługi ograniczają się do pośrednictwa handlowego. Następuje nieznaczny rozwój aniczają się do pośrednictwa handlowego. Następuje nieznaczny rozwój
Usługi ogr Bardzo dobrze rozwinięty dział usług bankowych. Gwałtownie rozrastający się dział usług
ubezpieczeń, usług bankowych i telekomunikacyjnych. Uznaje się jednak, że kraj ma najniższy owych i telekomunikacyjnych. Uznaje się jednak, że kraj ma najniższy telekomunikacyjnych i programistycznych. Dynamiczny wzrost udziału turystyki – zarówno
ubezpieczeń, usług bank
poziom rozwoju usług informacyjnych i komunikacyjnych na świecie.ozwoju usług informacyjnych i komunikacyjnych na świecie.
poziom r opartej na walorach przyrodniczych i kulturowych, jak i biznesowej.
1. Wskaż te państwa, w których gospodarka jest oparta przede wszystkim na wydobyciu surowców mineralnych, Wskaż te państwa, w których gospodarka jest oparta przede wszystkim na wydobyciu surowców mineralnych, Wskaż te państwa, w których gospodarka jest oparta przede wszystkim na wydobyciu surowców mineralnych, 4. Niech każdy w klasie wylosuje jedno państwo – albo z grupy rozpoczynających, albo z grupy zamykających listę
1.
i te, w których bazuje na rolnictwie.ych bazuje na rolnictwie. afrykańskich państw pod względem wskaźnika HDI (inne niż przedstawione w podręczniku). Następnie należy
i te, w któr
2. Wśród czterech opisanych państw odszukaj to, w którym największy udział mają nowoczesne działy gospodarki. Wśród czterech opisanych państw odszukaj to, w którym największy udział mają nowoczesne działy gospodarki. Wśród czterech opisanych państw odszukaj to, w którym największy udział mają nowoczesne działy gospodarki. przygotować kartę wylosowanego kraju (jak w podręczniku). Porównajcie udział poszczególnych sektorów gospodarki
2.
w rozwoju tych państw.
3. W którym państwie, twoim zdaniem, gospodarka będzie się dynamicznie rozwijała? Uzasadnij wybór. W którym państwie, twoim zdaniem, gospodarka będzie się dynamicznie rozwijała? Uzasadnij wybór.
3.
96
0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd 96
0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd 96 02.07.2021 14:50:41
02.07.2021 14:50:41