Page 99 - geografia 8
P. 99
K
RPA – Republika Południowej Afryki Stolica: Pretoria Keniaenia Stolica
Stolica
Największe i największe
i największe
Powierzchnia: 580 367 km (48.)owierzchnia: 580 367 km (48.)
Powierzchnia: 1 221 037 km (24.)* miasto: Kapsztad P 2 2 miasto: Nairobi, obi,
2
miasto: Nair
Ludność:
Ludność: 59 622 350 (23.) (na zdjęciu), Ludność: 47 564 296 (29.)47 564 296 (29.) 4 397 073
4 397 073
mieszkańcówańców
Języki: angielski, suahiliangielski, suahili
Języki: afrikaans, angielski, xhosa, ndebele, pedi, 3 776 000 Języki: mieszk
soto, suazi, tsonga, tswana, venda, zulu mieszkańców Wartość PKB: 95 503 mln USD (64.), artość PKB: 95 503 mln USD (64.),
W
Wartość PKB: 351 432 mln USD (37.), 1 817 USD na mieszk
1 817 USD na mieszkańca (148.)ańca (148.)
5 520 USD na mieszkańca (100.) HDI: 0,601 (142.)0,601 (142.)
HDI:
HDI: 0,709 (113.)
3% Korzystne warunki klimatyczne i glebowe do rozwoju Produkowane 35% Korzystne warunki naturalne do rozwoju rolnictwa K Kenia jest trzecim enia jest trzecim
Korzystne warunki naturalne do rozwoju rolnictwa
po Indiach
występują jedynie na ok. 20% po
rolnictwa. Dobrze rozwinięte: produkcja roślinna, w południowo- 47% występują jedynie na ok. 20% powierzchni kraju. wierzchni kraju. po Indiach
67% 30% chów zwierząt i połów ryb. Jeden z niewielu w Afryce afrykańskich Na żyzny i Chinach
Na żyznych wyżynach uprawia się herbatę, kawę, ch wyżynach uprawia się herbatę, kawę,
i Chinach
producentem
agaw
eksporterów żywności. RPA jest na 11 miejscu winnicach wino agawę sizalową i kukurydzę, a na niżej położonych ę sizalową i kukurydzę, a na niżej położonych producentem
ter
herbaty
w produkcji winogron na świecie. jest wysoko terenach – orzeszki ziemne, bawełnę, trzcinę enach – orzeszki ziemne, bawełnę, trzcinę herbaty
cukrową i ananasy. Na sawannach dominuje
na świecie
oceniane cukrową i ananasy. Na sawannach dominuje na świecie
pasterstwo. Produkty rolne stanowią 50% wartości
pasterstwo. Produkty rolne stanowią 50% wartości
eksportu. Najistotniejsze to: kawa, herbata, świeże
eksportu. Najistotniejsze to: kawa, herbata, świeże
owoce i cięte kwiaty.
Udział poszczególnych sektorów w tworzeniu PKB: 18% owoce i cięte kwiaty.
rolnictwo przemysł usługi
Wśr
Wśród Wśród producentów przeważają zakłady przetwórstwa spożywczego. Mniej jest zakładów ód producentów przeważają zakłady przetwórstwa spożywczego. Mniej jest zakładów P Połowa produkcji ołowa produkcji
Duże zasoby surowców mineralnych (złoto – 40% światowych zasobów, diamenty – absolwentów rzemieślniczy energii elektrycznej gii elektrycznej
ener
rzemieślniczych czy montowni. Jednym z najdynamiczniej rozwijających się działów jest ch czy montowni. Jednym z najdynamiczniej rozwijających się działów jest
50% światowych zasobów, węgiel kamienny – 80% zasobów Afryki, ponadto: chrom, platyna, Uniwersytetu przemysł odzieżo pochodzi z OZE,
przemysł odzieżowy. Osiąga ok. 10% wartości eksportu. W kraju występują nieeksploatowane wy. Osiąga ok. 10% wartości eksportu. W kraju występują nieeksploatowane wy. Osiąga ok. 10% wartości eksportu. W kraju występują nieeksploatowane
przemysł odzieżo
pochodzi z OZE,
uran, mangan, fosfor i inne). Dobrze rozwinięta energetyka (produkcja ok. 25–40% całej energii Kapsztadzkiego złoża r w tym 30% z ener
w tym 30% z energii gii
złoża ropy naftowej.opy naftowej.
elektrycznej w Afryce). jest pięciu geotermalnej
geotermalnej
Następuje wzr
Następuje wzrost w usługach turystycznych, telekomunikacyjnych i edukacyjnych. Państwo
Dobrze rozwinięte: komunikacja, finanse, prawo. Zyskują na znaczeniu ośrodki naukowe. noblistów Następuje wzrost w usługach turystycznych, telekomunikacyjnych i edukacyjnych. Państwo ost w usługach turystycznych, telekomunikacyjnych i edukacyjnych. Państwo
stano
stanowi istotny w regionie ośrodek usług finansowych, w tym z zakresu mikrofinansowania.
stanowi istotny w regionie ośrodek usług finansowych, w tym z zakresu mikrofinansowania. wi istotny w regionie ośrodek usług finansowych, w tym z zakresu mikrofinansowania.
Uniwersytet w Kapsztadzie jest zaliczany do najlepszych uczelni w Afryce. Ma ono na celu wspieranie przedsiębiorczości i edukacji we wszystkich grupach społecznych.
Ma ono na celu wspier
Ma ono na celu wspieranie przedsiębiorczości i edukacji we wszystkich grupach społecznych.anie przedsiębiorczości i edukacji we wszystkich grupach społecznych.
* W nawiasach podano miejsce państwa na świecie. Dane pochodzą z lat 2017–2020.
Stolica: Abudża
Czad Stolica Nigeria Stolica: Abudża
Nigeria
i największe Największe
Największe
miasto: Lagos
Powierzchnia: 923 768 km (31.)owierzchnia: 923 768 km (31.)
Powierzchnia: 1 284 000 km (20.) miasto: P 2 2 2 miasto: Lagos
2
(na zdjęciu),
Ndżamena,
(na zdjęciu),
Ludność: 206 630 269 (7.)206 630 269 (7.)
Ludność: 16 244 513 (70.) 1 092 066 Ludność: 8 048 430
8 048 430
Języki: francuski, arabski mieszkańców Języki: mieszkańców
Języki: hausa, igbo, jorubahausa, igbo, jorubahausa, igbo, joruba
mieszkańców
Wartość PKB: 448 120 mln USD (26.), artość PKB: 448 120 mln USD (26.), 448 120 mln USD (26.),
Wartość PKB: 11 315 mln USD (140.), W
710 USD na mieszkańca (176.) 2 230 USD na mieszk
2 230 USD na mieszkańca (139.)ańca (139.)ańca (139.)
2 230 USD na mieszk
HDI: 0,539 (160.)
HDI: 0,398 (186.) HDI: 0,539 (160.)
Położenie w strefie Sahelu skutkuje niekorzystnymi Budowa rurociągu Warunki klimatyczne i glebowe są zróżnicowane. arunki klimatyczne i glebowe są zróżnicowane. Dania z manioku
W
Dania z manioku
33% 52% warunkami do rozwoju rolnictwa, poza 10% obszaru do portu 54% 22% Dawniej bar są podstaw
Dawniej bardzo ważny eksporter żywności dzo ważny eksporter żywności
są podstawą ą
kuchni Nigerii
w Afr
w południowej części kraju. Przeważa rolnictwo w Kamerunie – w Afryce. Aktualnie nie zaspakaja potrzeb yce. Aktualnie nie zaspakaja potrzeb kuchni Nigerii
żywieniowych swojej gwałtownie rosnącej wych swojej gwałtownie rosnącej
żarowo-odłogowe przeznaczane na własne potrzeby pozwoli zachod- żywienio i wielu inny
i wielu innych ch
populacji. Jest jednak ważnym światowym
państw w tej
i pasterstwo koczownicze. Wyjątkiem są nieliczne nim koncernom populacji. Jest jednak ważnym światowym państw w tej
uprawy bawełny, trzciny cukrowej i orzeszków na eksport ropy producentem (np. manioku i taro – pierwsze części Afryki
części Afryki
producentem (np. manioku i taro – pierwsze
ziemnych. Pustynnienie i niedobór wody naftowej, głównie miejsce; oleju palmowego i kakao – w pierwszej
miejsce; oleju palmowego i kakao – w pierwszej
to podstawowe problemy rolnictwa. do Stanów 24% piątce). Dominują małe i niedoinwestowane
piątce). Dominują małe i niedoinwestowane
gospodarstwa rolne. Powoli wzrasta ich
15% Zjednoczonych gospodarstwa rolne. Powoli wzrasta ich
efektywność.
i Europy efektywność.
Wizerunek
Przemysł bardzo słabo rozwinięty. Dawniej skupiał się na przetwórstwie bawełny (stanowiła Wyczerpane W kr Wizerunek
W kr
W kraju występują bogate złoża ropy naftowej i gazu ziemnego (wartość ich eksportu stanowi aju występują bogate złoża ropy naftowej i gazu ziemnego (wartość ich eksportu stanowi aju występują bogate złoża ropy naftowej i gazu ziemnego (wartość ich eksportu stanowi
platformy
blisko 80% wartości eksportu kraju ogółem), a także nieeksploatowane złoża rud metali o 80% wartości eksportu kraju ogółem), a także nieeksploatowane złoża rud metali o 80% wartości eksportu kraju ogółem), a także nieeksploatowane złoża rud metali
blisk
wtedy połowę eksportu), obecnie – na wydobyciu i przetwórstwie ropy naftowej (80% eksportu). suszą i głodem blisk platformy
wiertniczej
wiertniczej
Energia elektryczna jest dostarczana jedynie do 1,5% populacji, reszta jako opału używa stado krów szlachetny
szlachetnych i innych cennych surowców mineralnych. Rozwija się przemysł przetwórczy, ch i innych cennych surowców mineralnych. Rozwija się przemysł przetwórczy, ch i innych cennych surowców mineralnych. Rozwija się przemysł przetwórczy,
szlachetny
na nigeryjskim
drewna i odchodów zwierząt. przy wodopoju w tym samochodo na nigeryjskim
w tym samochodowy i elektroniczny.wy i elektroniczny.wy i elektroniczny.
w tym samochodo
banknocie
banknocie
Usługi ograniczają się do pośrednictwa handlowego. Następuje nieznaczny rozwój Bardzo dobrze rozwinięty dział usług bankowych. Gwałtownie rozrastający się dział usług dzo dobrze rozwinięty dział usług bankowych. Gwałtownie rozrastający się dział usług dzo dobrze rozwinięty dział usług bankowych. Gwałtownie rozrastający się dział usług
Bar
Bar
ubezpieczeń, usług bankowych i telekomunikacyjnych. Uznaje się jednak, że kraj ma najniższy telekomunikacyjnych i programistycznych. Dynamiczny wzrost udziału turystyki – zarówno
telek
telekomunikacyjnych i programistycznych. Dynamiczny wzrost udziału turystyki – zarówno omunikacyjnych i programistycznych. Dynamiczny wzrost udziału turystyki – zarówno
poziom rozwoju usług informacyjnych i komunikacyjnych na świecie. opartej na walorach przyrodniczych i kulturowych, jak i biznesowej.tej na walorach przyrodniczych i kulturowych, jak i biznesowej.
opar
opartej na walorach przyrodniczych i kulturowych, jak i biznesowej.
1. Wskaż te państwa, w których gospodarka jest oparta przede wszystkim na wydobyciu surowców mineralnych, 4. Niech każdy w klasie wylosuje jedno państwo – albo z grupy rozpoczynających, albo z grupy zamykających listę Niech każdy w klasie wylosuje jedno państwo – albo z grupy rozpoczynających, albo z grupy zamykających listę Niech każdy w klasie wylosuje jedno państwo – albo z grupy rozpoczynających, albo z grupy zamykających listę
4.
i te, w których bazuje na rolnictwie. afr
afrykańskich państw pod względem wskaźnika HDI (inne niż przedstawione w podręczniku). Następnie należy ykańskich państw pod względem wskaźnika HDI (inne niż przedstawione w podręczniku). Następnie należy ykańskich państw pod względem wskaźnika HDI (inne niż przedstawione w podręczniku). Następnie należy
afr
przy
przygotować kartę wylosowanego kraju (jak w podręczniku). Porównajcie udział poszczególnych sektorów gospodarki gotować kartę wylosowanego kraju (jak w podręczniku). Porównajcie udział poszczególnych sektorów gospodarki gotować kartę wylosowanego kraju (jak w podręczniku). Porównajcie udział poszczególnych sektorów gospodarki
2. Wśród czterech opisanych państw odszukaj to, w którym największy udział mają nowoczesne działy gospodarki. przy
w rozwoju tych państw.ozwoju tych państw.ozwoju tych państw.
w r
w r
3. W którym państwie, twoim zdaniem, gospodarka będzie się dynamicznie rozwijała? Uzasadnij wybór.
97
02.07.2021 14:50:54
0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd 97 02.07.2021 14:50:54
0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd 97