Page 101 - 890694_GWK_podrecznik_kl3_cz 3_2019
P. 101
121. Wielkanocne zwyczaje i obrzędy
Wielkanocne zwyczaje i obrzędy
rozpoczyna Niedziela Palmowa, zwana
dawniej w Polsce Kwietną, Wierzbną
lub Różdżkową. Palma jest symbolem
odradzającego się życia,
zmartwychwstania, a Niedziela
Palmowa i towarzyszące jej procesje
z palmami są pamiątką wjazdu Jezusa
do Jerozolimy.
Palemkę najczęściej robiono z gałęzi
wierzby lub leszczyny. Wierzono,
że gałązki tych drzew w palemce
są obdarzone niezwykłą życiodajną
mocą. Po przyjściu z kościoła należało
poświęconą palemką pokropić i obejść
dom trzy razy, aby w ten sposób
uchronić się od biedy, choroby
i robactwa. Palma przechowywana
w domu miała strzec przed wszelkim
złem. Dziewczynka z palmą wielkanocną
Każdy region ma swoją technikę zdobienia palm oraz materiały, z których je
wykonuje. Są palmy wileńskie, kurpiowskie, lipnickie, sądeckie i wiele innych.
W wielu regionach Polski odbywają się konkursy na najpiękniejsze i największe
palmy wielkanocne.
W Małopolsce procesje wzbogacone były o obrzęd palmowego Jezuska, który
dziś można zobaczyć jeszcze w Tokarni koło Myślenic. Na specjalnym wózku
wożona jest tam drewniana figurka, przedstawiająca postać Jezusa na osiołku.
Ludzie rzucają pod figurkę wierzbowe gałązki i kwiaty.
Niedzieli Palmowej w Krakowie i jego okolicach towarzyszył zwyczaj, zwany
pucherokami. Pucheroki to umorusani sadzą i przebrani chłopcy. Ubrani są
w kożuchy odwrócone futrem na wierzch, na głowach mają wysokie, spiczaste
czapki ze zwisającymi, kolorowymi paskami bibuły. Głośno pukają do domów,
mówią wiersze związane z Wielkanocą, a za występy otrzymują podarunki.
Pucherok źle przyjęty może być groźny: „Jak mi nic nie dacie, to mnie
pogniewacie i wom garnki porozbijam, co na płocie macie”.
99