Page 129 - historia 6

Skutki rewolucji angielskiej
Podczas panowania Karola II i rządów jego następcy – Jakuba II
(lata panowania: 1685–1688) – odnowiły się dawne spory o zakres
władzy monarszej między królem a parlamentem. Karol II na ogół
jednak skłaniał się do porozumienia z opozycją. W 1679 roku uznał
uchwaloną przez parlament ustawę Habeas Corpus Act [czyt.
habeas korpus akt]. Na mocy tego dokumentu nie wolno było niko-
go więzić bez nakazu sądu, co poważnie ograniczało uprawnienia
królewskie. Monarcha tracił bowiem możliwość stosowania aresztu
wobec swoich przeciwników bez udowodnienia im winy.
Zupełnie inną politykę wobec parlamentu prowadził Jakub II.
Uchylił on Habeas Corpus Act i zmierzał do przywrócenia w Anglii Detronizacja Jakuba II Stuarta
religii katolickiej. Spotkało się to ze sprzeciwem parlamentu, który przez parlament i powołanie
zdetronizował monarchę. Jakub II opuścił Anglię, a rządy po nim na tron jego zięcia, Wilhelma III
przejął Wilhelm III Orański. W 1689 roku władca zaprzysiągł Orańskiego, to wydarzenia,
które nazywa się w historii
Deklarację praw narodu angielskiego – dokument określają- chwalebną rewolucją. Miała
cy zasady funkcjonowania monarchii parlamentarnej. W tym ona znacznie bardziej pokojowy
ustroju o wszystkich sprawach państwowych decydował parlament, charakter niż rewolucja
natomiast król sprawował w nim wyłącznie funkcje reprezentacyjne. z czasów Cromwella (stąd jej
Władca nie mógł nakładać nowych podatków i samowolnie zawie- nazwa). Na obrazie: przybycie
szać obowiązujących ustaw. Potrzebna była do tego zgoda parla- Wilhelma Orańskiego do Anglii
mentu, który uzyskał również władzę nad wojskiem. w 1688 roku.

W skrócie Czy już umiesz?

Konflikty na tle politycznym i religijnym 1 Scharakteryzuj politykę Karola I Stuarta.
(spór króla z parlamentem o zakres władzy
monarszej i zasady funkcjonowania 2 Powiedz, czego przed rewolucją domagały
Kościoła anglikańskiego) oraz społecznym się szlachta gentry i średnie mieszczaństwo.
i gospodarczym (dążenie gentry i mieszczaństwa Czy rewolucja przyniosła spełnienie ich żądań?
do likwidacji feudalizmu) były najważniejszymi
przyczynami wybuchu rewolucji angielskiej. 3 Wyobraźcie sobie, że jest rok 1640. Stwórzcie
czteroosobowe zespoły, których zadaniem
Rewolucja w Anglii na pewien czas będzie wypracowanie kompromisu między
zlikwidowała monarchię; państwo w latach władcą a parlamentem. W każdym zespole
1649–1660 było republiką. W tym czasie powinny być dwie osoby reprezentujące
dyktatorskie rządy sprawował Oliver Cromwell. interesy króla i dwie będące po stronie
parlamentu.
Wraz z uchwaleniem Deklaracji praw narodu
angielskiego w 1689 roku Anglia stała się 4 Mówi się, że w systemie monarchii
monarchią parlamentarną. Dokument parlamentarnej król panuje, ale nie rządzi.
ten ograniczał władzę królewską na rzecz Czy zgadzasz się z tym stwierdzeniem?
parlamentu. Uzasadnij odpowiedź.

127

0618_881295_historia_kl6.indd 127 18.06.2019 11:08:23