Page 141 - historia 6
P. 141
Żyjący z pracy rąk robotnik, któremu
się płaci co wieczór za dniówkę. Ten
rodzaj ludzi tworzy największą część
narodu; uczciwy rząd powinien mieć
przede wszystkim ich los na uwadze.
Jeśli najemnik dzienny jest biedny,
biedny jest cały naród (Diderot).
Źródło: Encyklopedia, albo słownik
rozumowany nauk, sztuk i rzemiosł,
tłum. E. Rzadkowska, Wrocław 1952
W 1747 roku bracia Józef Andrzej Regulamin:
i Andrzej Stanisław Załuscy ufundo-
wali w Warszawie pierwszą w Polsce 1. Biblioteka jest czynna we wtor-
bibliotekę publiczną, udostępniając ki i czwartki od 8.00 do 19.00 (prze-
swoje prywatne księgozbiory szero- rwa od 12.00 do 15.00).
kiej publiczności. Liczą one około 2. Korzystanie z księgozbioru nie
220 tysięcy tomów, co czyni Biblio- podlega opłatom.
tekę Załuskich jedną z największych 3. Czytelnik może zamówić każ-
na świecie. W ponad 20 salach zgro- dą książkę, ale nie wolno mu same-
madzono, oprócz książek, także mu wziąć egzemplarza z regału.
rzeźby, ryciny, zbiory kartografi czne 4. Książki wypożycza się do domu
W 1752 roku znany amerykański i numizmatyczne. Zorganizowano po wpłaceniu kaucji.
polityk i wynalazca Benjamin w niej też obserwatorium astrono- 5. Za uszkodzony lub zniszczony
[czyt. bendżamin] Franklin miczne. Wśród rękopisów szczegól- egzemplarz trzeba zapłacić.
udowodnił, że błyskawica jest ną wartość mają dokumenty w języ- 6. Za kradzież książki z biblioteki
ładunkiem elektrycznym. W czasie ku polskim, w tym kroniki i listy. grozi ekskomunika.
burzy przeprowadził on eksperyment Placówka jest bardzo prężnym ośrod- 7. Przed rozpoczęciem czytania
z latawcem, do którego przymocował kiem kulturalnym. Organizowane należy zmówić modlitwę Zdrowaś
kawałek drutu. Okazało się, że metal przez nią konkursy literackie cieszą Mario w intencji braci Załuskich,
przyciągał błyskawice. W następstwie się popularnością, a spotkania na- założycieli biblioteki.
tego doświadczenia Franklin ukowe stanowią ważny wkład w roz- 8. W bibliotece należy zachować
wynalazł piorunochron. wój życia intelektualnego kraju. ciszę i porządek.
1. Jakie inne nowinki techniczne mogły konkurować z maszyną parową w plebiscycie na wynalazek XVIII wieku?
2. Rozwiń myśl Jana Jakuba Rousseau w odniesieniu do czasów oświecenia.
3.
3. Jeśli najemnik dzienny jest biedny, biedny jest cały naród. Wyjaśnij tę myśl Diderota.
4. Które z punktów regulaminu Biblioteki Załuskich są przejawem myśli oświeceniowej, a które – jej zaprzeczają?
139
139
0618_881295_historia_kl6.indd 139 18.06.2019 11:08:44
