Page 147 - historia 6

Absolutyzm oświecony a absolutyzm
Monarchowie oświeceni – zwłaszcza Fryderyk II Wielki i Józef II
– tym różnili się od Ludwika XIV, że bardziej dbali o pomyślność
poddanych. Swoje państwa zreformowali zgodnie z ideami oświe-
cenia (m.in. przez wprowadzanie tolerancji religijnej i rozwój szkol-
nictwa). Nie zamierzali jednak dopuszczać poddanych do udziału
w życiu politycznym. Przeciwnie – centralizowali władzę, wprowa- Cenzura – kontrola druków
dzali cenzurę, rozbudowywali armię, administrację i policję. Stara- (np. książek i gazet) oraz
li się też na wszelkie sposoby kontrolować społeczeństwo. Podobne widowisk przez specjalny
urząd powołany przez władze.
zmiany zachodziły w Rosji. Katarzyna II – choć czyniła starania, Zadaniem cenzury było
by uchodzić w Europie za monarchinię oświeconą, dbającą o do- niedopuszczenie do publikacji
bro ludu – w istocie nie była władczynią oświeconą (ale absolutną tekstów lub wystawienia sztuk
już tak). Zmierzała bowiem niemal wyłącznie do umocnienia abso- odnoszących się krytycznie
lutyzmu, zupełnie nie licząc się z losem poddanych. do rządzących.

W skrócie

W XVIII wieku, za czasów panowania Piotra I Wielkiego
i Katarzyny II Wielkiej, nastąpił rozwój terytorialny Rosji i wzrost
jej znaczenia w Europie.
W tym samym wieku w Prusach i Austrii ukształtował się Pałac Królewski we Wrocławiu
absolutyzm oświecony. Monarchowie tych państw sprawowali
władzę absolutną, jednocześnie w duchu oświecenia wprowadzali
tolerancję religijną i dbali o rozwój szkolnictwa.
Podstawą rządów absolutnych były silna armia i sprawna
administracja.

Czy już umiesz? Po zajęciu Śląska przez Frydery-
ka II w 1740 roku Wrocław wraz
1 Opisz reformy Piotra I Wielkiego. z całym regionem dostał się
na ponad 200 lat pod pano-
2 Wymień skutki wielkiej wojny północnej. Jakie cele polityczne wanie Prus (a potem Niemiec).
dzięki niej udało się zrealizować Piotrowi I?
Pozostałością po pruskim pano-
3 Wyjaśnij, na czym polegał militarystyczny charakter państwa waniu jest m.in. Pałac Królewski
pruskiego.
we Wrocławiu. W 1750 roku bu-
4 Wytłumacz, dlaczego władcy oświeceni przywiązywali tak dużą dowlę zakupił Fryderyk II, a na-
wagę do rozwoju szkolnictwa. stępnie przekształcił ją w mo-
5 Wymień trzy najważniejsze, twoim zdaniem, reformy oświeceniowe narszą siedzibę. W XIX wieku
wprowadzone w Rosji, Austrii i Prusach w XVIII wieku. pałac rozbudowano.

145

0618_881295_historia_kl6.indd 145 18.06.2019 11:08:52