Page 152 - historia 6
P. 152

Pierwsza konstytucja na świecie
                                            Po zwycięskiej wojnie i utworzeniu nowego państwa delegaci wszyst-
                                            kich stanów pod przewodnictwem Jerzego Waszyngtona opracowali
                                            tekst konstytucji. Została ona uchwalona w 1787 roku. W myśl
                                            dokumentu Stany Zjednoczone stały się federacją, czyli związkiem
                                            stanów. Każdy z nich dysponował dość dużą niezależnością – miał
                                            własne władze, skarb i policję oraz mógł stanowić odrębne prawa
       Siedzibą prezydenta, Kongresu        (musiały być one zgodne z konstytucją). Wszystkie stany podlegały
       i Sądu Najwyższego jest              jednak władzom centralnym. Reprezentował je prezydent, dyspo-
       miasto Waszyngton. Nazwa
       stolicy upamiętnia wybitnego         nujący silną władzą wykonawczą, oraz Kongres, który miał władzę
       wodza z czasów wojny                 ustawodawczą. Prezydent był zwierzchnikiem sił zbrojnych, powo-
       o niepodległość, a także             ływał i odwoływał ministrów (sekretarzy stanu), mianował ważniej-
       pierwszego prezydenta Stanów         szych urzędników, ofi cerów i sędziów. Dysponował też prawem weta
       Zjednoczonych. Na zdjęciu:           wobec uchwał Kongresu. Z uwagi na jego wyjątkową pozycję ustrój
       Kapitol w Waszyngtonie –             Stanów Zjednoczonych określa się jako republikę prezydencką.
       siedziba Kongresu.                   Pierwszym prezydentem kraju został w 1789 roku Jerzy Waszyngton.






                                        Fragment Konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki

                                        Artykuł I

                                        §1. Wszelka […] władza ustawodawcza przysługuje Kongresowi Stanów
                                        Zjednoczonych, który składa się z Senatu i z Izby Reprezentantów.
                                        §2. W skład Izby Reprezentantów wchodzą członkowie wybierani co dwa
                                        lata przez ludność poszczególnych stanów; […].
       Podpisanie konstytucji Stanów    §3. Senat Stanów Zjednoczonych składa się z senatorów wybieranych
       Zjednoczonych – obraz            po dwu z każdego stanu przez jego ciało ustawodawcze na lat sześć; […].
       Howarda Chandlera Christy        Artykuł II
       [czyt. hołarda czandlera christi]
       z XX wieku. Na podwyższeniu      §1.  Władzę  wykonawczą  sprawuje  prezydent  Stanów  Zjednoczonych
       widoczny Jerzy Waszyngton.       Ameryki. Urząd swój pełni przez okres lat czterech […]. […]
                                        Artykuł III
                                        §1. Władzę sądową Stanów Zjednoczonych sprawuje jeden Sąd Najwyższy
                                        oraz takie sądy niższe, jakie z biegiem czasu Kongres ustanowi i utworzy.

                                                     Źródło: http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/usa.html, dostęp: 17.09.2018 r.

                                          1    Przedstaw w formie wykresu temat Trójpodział władzy według
                                              konstytucji amerykańskiej z 1787 roku.
                                          2   Jak wyłaniano członków Kongresu? Która oświeceniowa zasada
                                              została tu zastosowana?

                                        150
                                        150


   0618_881295_historia_kl6.indd   150                                                                        18.06.2019   11:08:57
   147   148   149   150   151   152   153   154   155   156   157