Page 148 - historia 6
P. 148

5.6       Powstanie Stanów Zjednoczonych Ameryki





       wiek  ŚREDNIOWIECZE                            NOWOŻYTNOŚĆ                            WSPÓŁCZESNOŚĆ
            XIV          XV           XVI          XVII         XVIII         XIX           XX          XXI
                                                 1776 rok – uchwalenie   1787 rok – uchwalenie
                                              Deklaracji niepodległości  konstytucji Stanów Zjednoczonych

       Podejmij temat                            z  Na podstawie mapy ze s. 123 powiedz, które kraje zakładały kolonie
                                                  w Ameryce Północnej.





       Wielka Brytania – nazwa              Ameryka Północna na przełomie wieków XVII i XVIII
       stosowana dla państwa
       angielskiego po zjednoczeniu         Prym w kolonizowaniu Ameryki Północnej wiedli Francuzi i Angli-
       Anglii, Irlandii i Szkocji           cy, choć swoje posiadłości na tym kontynencie mieli też Hiszpanie
       w Królestwo Wielkiej Brytanii        i okresowo Holendrzy. Kolonie francuskie powstały w dzisiejszej Ka-
       w 1707 roku.                         nadzie i w dolinie rzeki Missisipi. Z kolei Anglicy osiedlili się w pasie

       Metropolia – tu: państwo             wzdłuż wschodniego wybrzeża kontynentu, gdzie utworzyli łącznie
       stanowiące polityczne centrum        trzynaście kolonii angielskich. Charakter ekspansji francuskiej
       w imperium kolonialnym.              i angielskiej znacznie się różnił. Francuzi zakładali w Ameryce fak-
                                            torie, współpracowali i zgodnie żyli z Indianami. Tymczasem Angli-
                                            cy zabierali rdzennym mieszkańcom ziemię i przekazywali ją osad-
                                            nikom. Prowadzili też politykę wyniszczenia Indian. W latach 60.
                                            XVIII wieku Anglicy umocnili swoje panowanie w Ameryce Pół-
                                            nocnej i opanowali francuską Kanadę.
                                               Trzynaście  kolonii  angielskich  podlegało  zwierzchnictwu  króla
                                            i parlamentu Wielkiej Brytanii. Porządku pilnowało w nich bry-
                                            tyjskie wojsko, a rządy sprawowali wyznaczeni przez metropolię
                                            gubernatorzy. Stopniowo jednak ich rola zmniejszała się na rzecz
                                            kolonialnych  zgromadzeń  prawodawczych.  Prawem  głosu  dyspo-
       W koloniach angielskich              nowali w nich wszyscy dorośli biali mężczyźni posiadający ziemię.
       rozwijało się życie kulturalne       Zgromadzenia miały pewną samodzielność – np. decydowały o na-
       i umysłowe. Do najważniejszych       kładanych na ludność podatkach.
       ośrodków naukowych                      Kolonie różniły się pod względem gospodarczym. Na północy do-
       należały: uniwersytet Harvarda
       [czyt. harwarda] w Cambridge         brze rozwinęły się miasta, a w nich rzemiosło i handel. Powstało też
       [czyt. kembrydż] (na rycinie,        wiele manufaktur, hut żelaza i kopalni węgla. Tymczasem na połu-
       widok XVIII-wieczny) i Yale          dniu dominowało rolnictwo. Na olbrzymich plantacjach uprawiano:
       [czyt. jejl] w New Haven [czyt. niu   bawełnę, ryż, tytoń, trzcinę cukrową. Siłę roboczą stanowili tam nie-
       hewen]. Prężnym ośrodkiem            wolnicy sprowadzani z Afryki. Według szacunków, przez cały XVIII
       intelektualnym była też Filadelfia.  wiek do Ameryki przywieziono stamtąd blisko sześć milionów osób.

                                        146



   0618_881295_historia_kl6.indd   146                                                                        18.06.2019   11:08:53
   143   144   145   146   147   148   149   150   151   152   153