Page 173 - historia 6
P. 173

Najważniejsze reformy Sejmu Czteroletniego
          Sejm Wielki, głosami posłów stronnictwa patriotycznego, zlikwidował zależność Rzeczypospolitej od Rosji.
          Wbrew protestom ambasadora rosyjskiego zniósł też Radę Nieustającą i zawarł sojusz z Prusami, które dążyły
          do osłabienia rosyjskich wpływów w Polsce. Najważniejsze decyzje Sejmu Wielkiego dotyczyły jednak naprawy
          Rzeczypospolitej. Przeprowadzono je w wielu dziedzinach życia.

          Skarb i wojsko                       Głosowanie na sejmikach              Kwestia mieszczan
          Skarb Rzeczypospolitej świecił       Podczas obrad sejmów walnych         Mieszczanie w Rzeczypospolitej
          pustkami – jej dochody były          posłowie musieli głosować zgodnie    nie mogli nabywać ziemi ani
          siedmiokrotnie niższe niż na przykład   z instrukcjami przygotowanymi     sprawować urzędów. Nie dysponowali
          dochody Prus. Polska miała jedną     przez szlachtę na sejmikach. Wpływ   nietykalnością osobistą i nie mieli
          z najsłabszych armii w Europie.      na treść tych instrukcji miała również   własnej reprezentacji w sejmie.
          W latach 70. XVIII wieku pod bronią   gołota, która często realizowała    Ograniczone prawa mieszczaństwa
          było zaledwie 19 tysięcy żołnierzy.  interesy magnatów.                   hamowały rozwój miast.




                                                   Co zmienił Sejm Wielki?



          Zwiększył wpływy do skarbca          Wprowadził prawo o sejmikach         Uchwalił prawo o miastach
          Sejm nałożył podatki na szlachtę     Sejm zniósł moc obowiązywania        Na mocy nowego prawa mieszczanie
          (10 procent dochodu z dóbr ziemskich)   instrukcji poselskich podczas obrad   miast królewskich uzyskali przywileje
          i duchowieństwo (20 procent          sejmów walnych. Szlachtę gołotę      podobne do szlacheckich –
          dochodu). Środki te zwiększyły wpływy   pozbawiono na sejmikach prawa     nietykalność osobistą i prawo
          do budżetu i umożliwiły sfi nansowanie   głosu. W ten sposób ograniczono   do nabywania ziemi. Ponadto ich
          armii o liczebności 65 tysięcy       wpływy magnatów na politykę          przedstawiciele uzyskali głos doradczy
          żołnierzy, choć pierwotnie planowano   państwa.                           w sejmie (w sprawach gospodarczych
          utworzenie armii stutysięcznej.                                           i dotyczących miast).

          z    Wyjaśnij, w jakim celu Sejm Wielki przeprowadził wymienione reformy. Jak je oceniasz?






          Więcej na temat


          Czarna procesja


          Na początku grudnia 1789 roku z inicjatywy Hugona Kołłątaja i prezy-
          denta Warszawy Jana Dekerta odbyła się w Warszawie manifestacja
          mieszczan, nazwana czarną procesją. Uczestniczyli w niej przedsta-
          wiciele 141 miast królewskich, wszyscy ubrani na czarno. Wręczyli kró-
          lowi i posłom petycję, w której domagali się zrównania praw mieszczan
          z prawami szlacheckimi. Dotyczyło to między innymi możliwości naby-
          wania ziemi i sprawowania urzędów. Mieszczanie chcieli mieć również
          swoją reprezentację w sejmie. Wydarzenie to odbiło się w kraju szerokim
          echem i wywarło wpływ na ustawy przyjęte przez Sejm Wielki.
                                                                                         Czarna procesja na ulicach
          z    Wyjaśnij, czego domagali się uczestnicy czarnej procesji.                 Warszawy

                                                                                 171
                                                                                 171


   0618_881295_historia_kl6.indd   171                                                                        18.06.2019   11:09:16
   168   169   170   171   172   173   174   175   176   177   178