Page 234 - historia 7

Literatura

Lata międzywojenne to okres pomyślnego rozwoju polskiej kultury. Duża była
w tym rola mecenatu ze strony państwa. Wspierało ono polskich twórców,
instytucje kulturalne (teatry, muzea, galerie) i doceniało wagę kultury w jed-
noczeniu społeczeństwa zróżnicowanego pod względem narodowościowym.
Po 1918 r. powstały różnorodne ruchy artystyczne i ugrupowania po-
etyckie. Do najważniejszych należały: warszawski Skamander (tworzyli go
między innymi Julian Tuwim i Jan Lechoń) oraz Awangarda Krakowska
z Julianem Przybosiem na czele. Inni ważni poeci dwudziestolecia mię-
dzywojennego to Bolesław Leśmian, Konstanty Ildefons Gałczyński,
Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. Do czołowych pisarzy i dramatur-
gów należeli Stefan Żeromski (Przedwiośnie), Maria Dąbrowska (Noce
i dnie), Zofia Nałkowska (Granica), Bruno Schulz [czyt. szulc] (Sklepy
Mistrzem w operowaniu cynamonowe) czy Stanisław Ignacy Witkiewicz (Szewcy). Wielu czytelni-
słowem był Julian Tuwim. ków miała łatwiejsza w odbiorze literatura popularna, zwłaszcza powieści
W historii literatury zapisał się Tadeusza Dołęgi-Mostowicza (Znachor). Rozkwit przeżywała literatura
jako krytyk polskiej rzeczywistości
(Bal w Operze), autor tekstów dziecięca. Jej najważniejszymi przedstawicielami byli: Kornel Makuszyński
piosenek (Miłość ci wszystko (Awantura o Basię) i Janusz Korczak (Król Maciuś Pierwszy).
wybaczy) i wierszy dla dzieci W niepodległym kraju, gdy nie trzeba już było tworzyć „ku pokrzepie-
(Lokomotywa). Powyżej: portret
Tuwima autorstwa Witkiewicza. niu serc” i wychowywać w duchu patriotyzmu (te zadania przejęła szkoła),
tematyka narodowa mogła zejść na dalszy plan. Pisarze chętniej sięgali więc
po współczesne tematy społeczne, polityczne czy obyczajowe. Ponadto pol-
scy twórcy stosowali różnego rodzaju awangardowe środki wyrazu. Czynili
Ciekawe! to pod wpływem przemian kulturowych i artystycznych, które zachodziły
na świecie. Eksperymentów dokonywali między innymi Bruno Jasieński
Kornel Makuszyński i rysownik Marian
Walentynowicz stworzyli pierwszy pol- i Witold Gombrowicz. Pierwszy pisał futurystyczne wiersze. Drugi w pro-
ski komiks – Przygody Koziołka Matołka. zie oraz dramacie posługiwał się surrealizmem i groteską.

W powieści Noce i dnie Maria Dąbrowska ukazała losy W Przedwiośniu Stefan Żeromski dokonał rozrachunku
rodziny ziemiańskiej na tle burzliwych wydarzeń epoki. Scena z trudną rzeczywistością II Rzeczypospolitej. Scena z filmu
z serialu Noce i dnie z 1978 r. w reżyserii Jerzego Antczaka. Przedwiośnie z 2001 r. w reżyserii Filipa Bajona. Mateusz
Odtwórcy głównych ról to Jadwiga Barańska i Jerzy Bińczycki. Damięcki w roli głównego bohatera – Cezarego Baryki.

232

02.06.2020 10:24:50
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 232 02.06.2020 10:24:50
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 232