Page 70 - historia 7
P. 70
Ku zjednoczeniu Niemiec
W pierwszej połowie XIX w. rozbicie polityczne Niemiec utrzymywało się
nadal. Podjęto jednak pewne działania mające na celu zjednoczenie kraju.
W 1834 r. Prusy i większość państw Związku Niemieckiego powołały Nie-
miecki Związek Celny. Członkowie tej organizacji znieśli cła na granicach
swoich księstw. Obniżyło to koszty handlu i przyczyniło się do jego rozwoju.
Zaczął się kształtować rynek ogólnoniemiecki. Wraz z jego powstaniem zacie-
śniły się więzi ekonomiczne między poszczególnymi krajami związku.
Podczas Wiosny Ludów sprawa jedności państwa stała się przedmiotem
obrad parlamentu frankfurckiego. Zgromadzenie to – zwołane z woli
Niemców – uchwaliło nawet konstytucję zjednoczonego państwa. Widziano
je jako federację księstw niemieckich pod rządami króla Prus. Konstytucja nie
Otto von Bismarck weszła w życie, mimo że była wyrazem woli narodu.
był konserwatywnym politykiem Skoro Niemcy pragnęli zjednoczenia, to dlaczego scalenie kraju było nie-
pruskim. Dążył do budowy możliwe? Poważną przeszkodę stanowiła rywalizacja między Prusami i Au-
silnego państwa niemieckiego
pod przewodnictwem Prus. strią – najsilniejszymi państwami Związku Niemieckiego. Zjednoczenie kraju
Wzmacniał przy tym poczucie przez jedno z nich mogło wywołać protesty rywala oraz innych mocarstw.
świadomości narodowej Współdziałanie było niemożliwe, gdyż zarówno Prusy, jak i Austria pragnę-
wśród Niemców.
ły zachować dominującą pozycję w przyszłym państwie. Trzeba było zatem
odwagi, siły i zręcznej dyplomacji, by doprowadzić do scalenia terytorium.
W drugiej połowie XIX w. pojawił się polityk, który posiadał te wszystkie
atuty i potrafił poprowadzić Niemcy ku zjednoczeniu. Był nim Otto von
Bismarck [czyt. fon bismark]. W 1862 r. Wilhelm I (król Prus: 1861–1888
i cesarz Niemiec: 1871–1888) mianował go premierem pruskiego rządu.
Przemówienie Bismarcka w komisji budżetowej sejmu pruskiego
Mamy za gorącą krew, mamy skłonność do nakładania zbyt obszernych zbroi
na nasze drobne ciało, a powinniśmy ją przecież użytkować. Niemcy nie oczekują
od Prus liberalizmu, lecz siły. Bawaria, Wirtembergia, Badenia mogą tolerować li-
beralizm i dlatego nikt nie przeznacza im roli Prus. Prusy powinny zebrać i zacho-
wać swoje siły aż do odpowiedniej chwili, którą już niejednokrotnie zmarnowały.
Granice Prus po traktacie wiedeńskim nie sprzyjają zdrowemu życiu państwowe-
mu. Wielkich zagadnień chwili nie rozstrzyga się za pomocą mów czy postano-
wień większości (to właśnie był wielki błąd lat 1848 i 1849), lecz żelazem i krwią.
Źródło: Przemówienie Ottona von Bismarcka w komisji budżetowej Landtagu Prus
z 30 listopada 1862 r., w: Wiek XIX w źródłach…
1 Wyjaśnij, jaką rolę Bismarck przypisywał Prusom w dziele zjednoczenia Niemiec.
Jak w tym kontekście należy interpretować ostatnie zdanie tekstu?
Karykatura wyśmiewająca pruską 2 Co chciał osiągnąć Bismarck, wygłaszając to przemówienie? Zwróć uwagę
politykę zbrojeń na miejsce i okoliczności jego wystąpienia.
68
02.06.2020 10:21:10
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 68 02.06.2020 10:21:10
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 68
