Page 83 - historia 7
P. 83

Afryka

          Od XV w. aż do połowy XIX w. Europejczycy skolonizowali w Afryce jedynie
          niewielkie obszary. Zajmowali głównie wybrzeża kontynentu, gdzie zakładali
          faktorie handlowe. Takie były początki portugalskich czy holenderskich kolo-
          nii. Przez stulecia Europejczycy przybywali do Afryki głównie w poszukiwa-
          niu niewolników. Kolonizacja tego kontynentu nasiliła się w drugiej połowie
          XIX w. Była ona skutkiem ostrej rywalizacji między mocarstwami.
             Główną rolę w kolonizacji Afryki odegrała Wielka Brytania. Na południu
          kontynentu opanowała Kraj Przylądkowy – dawną kolonię holenderską.          Rywalizacja między mocarstwami
          Oprócz tych terenów zajęła też wybrzeża na zachodzie Afryki oraz Sudan.     kolonialnymi w Afryce
          Duże znaczenie miało przejęcie przez Brytyjczyków kontroli nad Egiptem.    doprowadziła do zwołania
                                                                                      konferencji berlińskiej w 1884 r.
          To terytorium nabrało strategicznego znaczenia w 1869 r. – po otwarciu     W jej trakcie państwa europejskie
          Kanału Sueskiego, który skrócił czas żeglugi z Europy do Azji. Do rywaliza-  ustaliły granice swoich wpływów
          cji o kolonie w Afryce włączyły się również Francja, Włochy, Niemcy i Belgia.  na tym kontynencie, przy czym
             Mocarstwa  europejskie  utrzymywały  kolonie  afrykańskie  w  zależności   w ogóle nie uwzględniły
          politycznej i gospodarczej. Zajęte obszary stały się dla nich źródłem surow-  miejscowych podziałów etnicznych
                                                                                      i plemiennych. Powyżej: karykatura
          ców i płodów rolnych. Były miejscem uprawy roślin przemysłowych (trzciny   ukazująca podział „afrykańskiego
          cukrowej, kakao, kawy), a także rynkiem zbytu.                              tortu” między uczestników obrad.



                                                Grenlandia  DANIA  Król. Polskie
                                                  (duń.)  HOLANDIA
                    Alaska                         Islandia  BELGIA          Ob  Jenisej  Lena
                   (od 1867 r.                      (duń.) WLK.                S  y  b  e  r  i  a
                  do St. Zjedn.)  K  a  n  a  d  a     BRYTANIA
                            (od 1867 r. dominium br.)  I IRLANDIA  NIEMCY  R  O  S  J  A
                                                                                          Port Artur
                          STANY                      HISZPANIA                        MONGOLIA  Mandżuria
                                                                                             (ros.)
                       ZJEDNOCZONE Missisipi      PORTUGALIA       IMPERIUM    AFGANISTAN   Qingdao KOREA  JAPONIA
                                                                                     CHINY
                                                   (br.)Gibraltar
                                                        FRANCJA WŁOCHY
                                                             Trypolitania
                                                     MAROKO
                                                              (od 1910 r. wł.)  4.           (niem.)
                                                                  OSMAŃSKIE PERSJA
                               Kuba         Ocean         Algieria  Egipt  Arabia   Indie     Hongkong  (br.)
           Hawaje      MEKSYK                                                           Birma     Formoza (Tajwan)
          (St. Zjedn.)             Morze                Fr. Afryka                                   (jap.)
                                 Karaibskie  A tlant y cki  Zachodnia  Sudan    Goa         Indochiny Fr.  Filipiny  Ocean
                                                                                (port.)
                                                                      Nil
                                                            Nigeria
                         Kanał Panamski  WENEZUELA            Fr. Afryka Równik.  ETIOPIA              Spo k ojny
                        (w budowie do 1914 r.)  1. 2. 3.  LIBERIA                   Cejlon  Malaje
              Ocean           KOLUMBIA Amazonka      Kamerun (niem.)  Kongo  4. Kanał Sueski  Singapur     Arch.
                                                                                               Holenderskie
                             EKWADOR              1. Gujana Br.  Kongo  Niem.            (br.)  Indie Wschodnie  Bismarcka
                                                                                                           (niem.)
                                                                  (bel.)
            Spo k ojny           PERU   BRAZYLIA  3. Gujana Fr.      Afr. Wsch.   Ocean
                                                  2. Gujana Hol.
                                   BOLIWIA                    Angola Rodezja Mozambik  Indyjski
      W-y                               PARAGWAJ           Niem. Afryka   Madagaskar
     Cooka  Objaśnienia skrótów      C                      Płd.-Zach.                            A ust r alia
          przynależności państwowej:     Parana                                                  (od 1901 r. dominium br.)
          (bel.)  belgijskie  (niem.)  niemieckie  H  URUGWAJ     Kraj
          (br.)  brytyjskie  (port.)  portugalskie  I ARGENTYNA  Przylądkowy
                                                                                                            Nowa
          (duń.)  duńskie  (ros.)  rosyjskie  L               (od 1910 r. dominium br.           Tasmania  Zelandia
                                                              jako Związek Płd. Afryki)
          (fr.)  francuskie  (St. Zjedn.)  Stanów                                                           (od 1907 r.
          (hol.)  holenderskie  Zjednoczonych  E                                                           dominium br.)
          (jap.)  japońskie  (wł.)  włoskie
             POSIADŁOŚCI KOLONIALNE w końcu XIX wieku        Państwa kolonialne i ich posiadłości
                                           (br.)
                      0  1000  2000  3000  4000 km
                                                                 Belgia       Hiszpania   Niemcy       Stany Zjednoczone
               granice państw w 1900 r.  ważniejsze szlaki handlowe   Dania   Holandia    Portugalia   Wielka Brytania
               inne granice            w końcu XIX w.            Francja      Japonia     Rosja        Włochy
          1.   Podaj nazwy największych państw kolonialnych. Wskaż kolonie, które miały dla nich decydujące znaczenie gospodarcze.
          2.   Pokaż na mapie kolonie, które były źródłem takich surowców i roślin przemysłowych, jak diamenty, złoto, kauczuk,
              trzcina cukrowa, tytoń, bawełna i herbata.
                                                                                   81
                                                                                                              02.06.2020   10:21:34
   0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd   81                                                                    02.06.2020   10:21:34
   0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd   81
   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88