Page 90 - historia 7

Dyskryminacja – ograniczanie Emancypacja kobiet
czyichś praw ze względu na rasę,
wyznanie, narodowość, płeć. W XIX w. amerykańskie i europejskie kobiety nie miały praw, które przysługi-
wały mężczyznom. Nie mogły głosować, kształcić się na wyższych uczelniach,
Emancypacja kobiet – ruch
społeczny, którego celem jest uprawiać niektórych zawodów czy dysponować własnym majątkiem. Były
zrównanie praw kobiet z prawami dyskryminowane w małżeństwie i w miejscach pracy. Kobiety – świado-
mężczyzn. me tego, że są traktowane niesprawiedliwie – rozpoczęły walkę o swoje pra-
wa. W 1848 r. amerykańskie reformatorki zorganizowały w stanie Nowy Jork
pierwszy zjazd. Stworzyły wówczas program walki o równouprawnienie ko-
biet. Dzięki tej aktywności ich sytuacja w USA zaczęła się poprawiać. Kobiety
uzyskały na przykład prawo do posiadania majątku.
Silny ruch emancypacji kobiet rozwinął się również w Europie. Dzia-
łały tu sufrażystki, które domagały się przyznania kobietom praw wybor-
czych. Podejmowały one walkę w parlamencie i składały w tej sprawie petycje.
Gdy to nie przynosiło skutku, organizowały manifestacje na ulicach miast
i wzywały do obywatelskiego nieposłuszeństwa (np. niepłacenia podatków).
Początkowo ich działalność nie dawała znaczących efektów. Do wybuchu
I wojny światowej (1914 r.) prawa wyborcze dla kobiet wprowadziły tylko nie-
Emmeline Pankhurst liczne kraje (m.in. Finlandia, Nowa Zelandia, Australia). Większe sukcesy od-
[czyt. emelajn pankherst]
była jedną z najsłynniejszych niesiono natomiast w walce o prawo do studiowania na wyższych uczelniach.
działaczek walczących Zanikały też bariery w dostępie do wykonywania różnych zawodów. Systema-
o prawa kobiet. W 1903 r. założyła tycznie rosła liczba kobiet zatrudnionych w szkolnictwie i administracji.
Społeczno-Polityczną Unię Kobiet,
zrzeszającą brytyjskie sufrażystki.

W skrócie

Muzeum Marii Skłodowskiej‑
Przełom wieków XIX i XX – przemiany demokratyczne w Europie.
‑Curie w Warszawie
Nowe idee polityczne: socjaldemokracja (walka o prawa robotników
legalnymi metodami parlamentarnymi), chrześcijańska demokracja
(szacunek dla własności prywatnej i tradycyjnych wartości), nacjonalizm
(naród podstawą silnego państwa).
Emancypacja kobiet – walka sufrażystek, m.in. o prawa wyborcze.

Czy już umiesz?

1 Opisz przemiany demokratyczne w drugiej połowie XIX w. Co to znaczy,
Maria Skłodowska-Curie jest znana nie że masy wkroczyły do polityki?
tylko jako uczona, ale również zwolen-
niczka emancypacji kobiet. Sama wiele 2 Stosunek do rewolucji socjalistycznej i własności prywatnej.
osiągnęła w tej kwestii – była pierwszą Porównajcie pod tym względem poglądy socjaldemokratów, komunistów
kobietą, która uzyskała tytuł profesor- i chadeków.
ski. O życiu polskiej uczonej dowiesz się 3 Wymień główne ideologie końca XIX w. Wypisz najważniejsze postulaty.
więcej w muzeum jej imienia. Urządzono 4 Co oznaczała socjalistyczna koncepcja państwa opiekuńczego?
je w kamienicy przy ulicy Freta 16 w War-
szawie – w miejscu narodzin noblistki. 5 Wyjaśnij, na czym polegała idea solidarności narodowej.

88

02.06.2020 10:21:45
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 88 02.06.2020 10:21:45
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 88