Page 190 - historia 8
P. 190
Ruch społeczny Solidarność
Solidarność rozwijała się w imponującym tempie. Przedstawiciele, którzy
zjechali we wrześniu 1981 r. do Gdańska na pierwszy zjazd delegatów, re-
prezentowali już ponad dziewięć milionów ludzi. Organizacje związkowe
powstawały w całym kraju, niemal we wszystkich przedsiębiorstwach i insty-
tucjach państwowych (prócz wojska i milicji). Do związku przystąpiło blisko
milion członków PZPR.
Pierwszy zjazd Solidarności Solidarność szybko stała się czymś więcej niż tylko związkiem zawodowym.
w gdańskiej hali Olivia Była masowym ruchem społecznym działającym na rzecz odrodzenia
narodu. Za swój cel uznała przywrócenie niepodległości Polski i stworzenie
warunków, w których możliwy będzie swobodny rozwój kultury narodowej.
Solidarność odwoływała się do idei solidarnego społeczeństwa i samorządnej Rzeczy-
pospolitej. Postulowała wprowadzenie demokratycznych form wyłaniania władz
i społecznej kontroli środków masowego przekazu. Opowiadała się za urynko-
wieniem gospodarki i oddaniem zakładów pracy w ręce samorządów pracow-
niczych. Solidaryzowała się z robotnikami z innych państw komunistycznych,
czego wyrazem było Posłanie do ludzi pracy Europy Wschodniej.
Od początku funkcjonowania Solidarności komuniści utrudniali tworze-
Dnia 13 maja 1981 r. na placu nie lokalnych struktur tej organizacji i represjonowali jej działaczy. Do bul-
Świętego Piotra w Rzymie doszło wersujących wydarzeń doszło w marcu 1981 r. w Bydgoszczy. Zaproszeni
do wydarzeń, które wstrząsnęły na posiedzenie Wojewódzkiej Rady Narodowej działacze Solidarności zostali
Polską i światem. Turek Mehmet Ali
Ağca [czyt. adża] dokonał zamachu dotkliwie pobici przez milicjantów. W całym kraju domagano się osądzenia
na Jana Pawła II. Raniony kulą winnych. Polacy nie zamierzali już tolerować bezprawnych działań SB i MO.
papież został przetransportowany Rosła presja na władzę, by przestrzegała praw obywatelskich. Wobec deter-
do kliniki, gdzie uratowano mu minacji społeczeństwa komuniści zobowiązali się wyjaśnić sprawę bydgoską.
życie po sześciogodzinnej operacji.
W całej Polsce organizowano Zgodzili się też na realizację innego postulatu – rejestrację rolniczej Solidar-
modlitwy w intencji Ojca Świętego. ności. Nastąpiło to po długich targach w maju 1981 r.
Uchwała programowa I Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność”
NSZZ „Solidarność” zespala w sobie wiele nurtów społecznych, łączy ludzi o różnych światopoglądach i różnych
przekonaniach politycznych i religijnych, niezależnie od narodowości. Złączył nas protest przeciwko niesprawiedliwo-
ści, nadużyciom władzy i zmonopolizowaniu prawa do określenia i wyrażania dążeń całego narodu. […]
Jesteśmy jednak siłą zdolną nie tylko do protestu, lecz siłą, która odwołuje się do wspólnych wartości ludzkich.
U podstaw działania stać musi poszanowanie człowieka. Państwo ma służyć człowiekowi, a nie panować nad nim;
organizacja państwowa ma służyć społeczeństwu i nie może być utożsamiona z jedną partią polityczną. […]
Solidarność, określając swe dążenia, czerpie z wartości etyki chrześcijańskiej, z naszej tradycji narodowej oraz z ro-
botniczej i demokratycznej tradycji świata pracy. Nowym bodźcem do działania jest dla nas encyklika o pracy ludzkiej
Jana Pawła II. Solidarność jako masowa organizacja ludzi pracy jest także ruchem moralnego odrodzenia narodu. […]
Źródło: http://www.solidarnosc.org.pl, dostęp: 27.05.2021 r.
Jakie ważne przesłanie starali się zawrzeć twórcy zacytowanego dokumentu?
188