Page 191 - historia 8

W latach 1980 i 1981 przez całą Polskę przetoczyły się fale protestów Ciekawe!
i strajków. Wywołała je polityka władz i pogarszająca się sytuacja życiowa Związek Sowiecki z niepokojem ob-
ludności. Wiosną 1981 r. rząd wprowadził kartki na mięso, masło, mąkę, ryż serwował napiętą sytuację w Polsce
i kaszę. Kryzys zaopatrzenia był coraz dotkliwszy. Problemy dotyczyły nawet w 1981 r. Do dziś trwają spory history-
realizacji przydziałów kartkowych. ków, czy Sowieci zamierzali wkroczyć
Pomimo napiętej sytuacji jesień 1980 r. i cały następny rok były czasem do Polski, by zdławić ruch Solidarności,
względnej swobody. Trwał „karnawał Solidarności”. Polacy wreszcie czy nie. W świetle dokumentów, które
dziś znamy, taka interwencja wydaje się
mogli głośno wyrażać swoje opinie i poglądy na temat sytuacji w PRL. Za- mało prawdopodobna. Obawy przed
stanawiali się, jak wyprowadzić kraj z kryzysu. W Polsce ukazywało się kil- ich wkroczeniem były jednak w społe-
ka niezależnych czasopism (m.in. „Tygodnik Solidarność” – organ prasowy czeństwie bardzo poważne.
związku). Stopniowo rosły oczekiwania społeczne. Część środowisk opozy-
cyjnych – również grupa działaczy wewnątrz Solidarności – zaczęła głośno
domagać się głębszych zmian ustrojowych i dążyła do konfrontacji z władzą.
Ostatecznie przewagę w związku zdobyła grupa umiarkowanych działaczy
z Wałęsą na czele. W obawie przed użyciem siły przez PZPR łagodzili oni
akcje protestacyjne i strajkowe. Stosunek komunistów do Solidarności nie Europejskie Centrum Solidarności
pozostawiał jednak złudzeń. Władze nie zamierzały tolerować niezależnej
od siebie organizacji. Rozpoczęły przygotowania do jej zniszczenia.

W skrócie

Sierpień 1980 – strajk w Stoczni Gdańskiej i innych zakładach w kraju.
Powstanie MKS z L. Wałęsą na czele. Sformułowanie 21 postulatów. W bliskim sąsiedztwie Stoczni Gdań-
skiej znajduje się Europejskie Centrum
31 sierpnia 1980 r. – podpisanie porozumień między rządem a gdańskim Solidarności utworzone w 2007 r. Moż-
MKS. Zgoda władz na utworzenie wolnych związków zawodowych. na w nim zobaczyć pamiątki związane
z Sierpniem 1980, w tym słynną tablicę
Jesień 1980 r. – powstanie NSZZ „Solidarność”.
z postulatami związkowców. Centrum
Cele Solidarności: obrona interesów ludzi pracy, suwerenność narodowa, prowadzi ożywioną działalność nauko-
swobodny rozwój kultury polskiej. wą i kulturalną.

Czy już umiesz?

1 Streść przebieg wydarzeń, do których doszło w Stoczni Gdańskiej
w sierpniu 1980 r. Przygotuj komunikat prasowy na ten temat.
Poszukaj informacji o członkach Soli-
2 Oceń znaczenie podpisania porozumień sierpniowych. darności związanych w latach 80. XX w.
z twoim miastem lub regionem. Napisz
3 Co oznacza skrót NSZZ w nazwie NSZZ „Solidarność”? Wyjaśnij znaczenie
poszczególnych wyrazów i całego wyrażenia. biogramy dwóch z nich.
4 Przedstaw cele Solidarności. Oceń możliwość ich zrealizowania
w ówczesnych warunkach politycznych. Poszukaj w internecie 21 postulatów.
5 Scharakteryzuj stosunek komunistów do Solidarności po 1980 r. Przeanalizuj je. Wskaż żądania o różnym
charakterze: polityczne, ekonomiczne,
6 Wyjaśnij, co określano jako „karnawał Solidarności”. socjalne.

189