Page 57 - 881464_PLASTYKA_podrecznik_kl_7_ebook

2.2 Barwa – jasność, nasycenie, walor

Barwa jest jednym z najważniejszych czynników budujących formę obrazu
i wpływających na jego odbiór przez widza. Jest postrzegana zmysłem wzro-
ku, a stwarza ją światło odbijane lub pochłaniane przez przedmioty. Stosując
tylko trzy barwy podstawowe: czerwoną, niebieską i żółtą (oraz biel i czerń),
można uzyskać właściwie wszystkie barwy otaczającego nas świata. Kolo-
ry podstawowe połączone odpowiednio ze sobą pozwalają otrzymać barwy
pochodne: pomarańczową, zieloną i fioletową. Istotny wpływ na praktyczne
działania plastyczne ma znajomość zasady kolorów uzupełniających się (do-
pełniających). Sięgniemy po nie, gdy chcemy uzyskać efekt kontrastu. Kiedy
chcemy złamać barwę – zmieszamy je w nierównych proporcjach. Według
innego podziału barwy można podzielić na dwie główne: chromatyczne (tzw.
barwy tęczy, czyli kolory: fioletowy, niebieski, zielony, żółty, pomarańczowy
i czerwony), achromatyczne lub neutralne (czerń, biel i szarość).

Barwy dopełniające się – przykład Barwy achromatyczne
kolorów kontrastowych

Własności koloru
Ton – pozwala na odróżnienie jednego koloru od drugiego (np. czerwieni
od innej barwy). Jakość koloru często zależy od rodzaju barw, które są w jego
bezpośrednim sąsiedztwie, a także od oświetlenia.
Nasycenie – stopień intensywności barwy.
Jasność – inaczej walor.
Kolor jako element formy nie funkcjonuje sam. Towarzyszą mu faktura,
plama i podłoże. Kolor występuje razem z elementem światła i cienia. Światło
warunkuje istnienie koloru, widzenie linii i kształtów. Jest ono nieodłącznym
elementem formy obrazów, rzeźb, budowli. Poszczególne kolory mają własną
symbolikę, wywołują określone wrażenia, wyznaczają cechy stylu, kierunku
lub zjawiska w sztuce.
Przyjrzyjmy się malarstwu z różnych nurtów. W każdym z nich kolor był
najważniejszym i dominującym elementem, ale posługiwano się nim inaczej.

55