Page 152 - polski 7 cz 1

4.10 Pamięć o malarzu polskości (monolog liryczny)

Podejmij temat z Przypomnij sobie tekst literacki lub dzieło filmowe inspirowane nazwiskiem
wybitego twórcy. Opowiedz o tym w klasie.
z Podczas czytania wiersza Jana Lechonia zwróć uwagę na związek tytułu
z treścią. W jaki sposób poeta nawiązał w utworze do tytułowej postaci?

Jan Lechoń (1899–1956) – poeta. Jan Lechoń
Od 1940 roku na emigracji w USA. Chełmoński
Autor liryki refleksyjnej i patriotycznej
(zbiory Srebrne i czarne, Lutnia Kaczki ciągną, grążele kwitną na jeziorze,
1
po Bekwarku), satyr, Dziennika.
Wiersz pt. Chełmoński pochodzi z cyklu Jakby wypisz, wymaluj Chełmońskiego płótno.
Marmur i róża, wydanego w 1954 r. Pachnie łąka skoszona i myślę: „Mój Boże!
w Londynie. Jak dobrze jest mi tutaj i jak bardzo smutno!”

1 grążel – roślina wodna, rosnąca w je- Jak w Polsce płyną skądciś swędy spalenizny,
ziorach i stawach, pływająca po po- Zając przemknął przez drogę, piesek obok człapie.
wierzchni wody, mająca grube kłącza, Wiem, czego mi potrzeba: tęsknię do ojczyzny,
duże, owalne, skórzaste liście i żółte Której nigdy nie było i nie ma na mapie.
kwiaty; nenufar

1. Wyjaśnij tytuł wiersza Jana Lechonia. Wylicz nawiązania do tytułowej postaci.
Może któreś z nich skojarzysz z obrazami zamieszczonymi na s. 146 i 147.

2. Scharakteryzuj podmiot liryczny i określ jego sytuację.
Monolog liryczny – wypowiedź a) W której osobie prowadzi swój monolog liryczny?
podmiotu lirycznego w wierszu, b) Dlaczego może mieć skojarzenia z obrazami Chełmońskiego?
wyrażająca jego przeżycia, doznania, c) Gdzie może się znajdować?
myśli. d) Jaki ma stosunek do Polski i dlaczego?

3. Omów budowę wiersza (podział na strofy, układ rymów, środki stylistyczne).

4. Tęsknota zapisana w wierszu obejmuje nie tylko Polskę. Powiedz, w jakim
stopniu sformułowanie o ojczyźnie, „której nigdy nie było i nie ma na mapie”,
podkreśla jego patriotyczną wymowę.

5. Opisz krajobraz, który najbardziej kojarzy ci się z Polską.
a) Znajdź w internecie lub w albumach dzieło malarskie, które według
ciebie najlepiej oddaje piękno lub cechy charakterystyczne polskiego
krajobrazu.
b) W swym opisie nawiąż do tego obrazu.

6. Spróbuj stworzyć dzieło plastyczne według opisu krajobrazu z poprzedniego
ćwiczenia. W jakiej technice powstanie dzieło? Możesz zdecydować się
na tradycyjne formy malarskie, np. obraz namalowany farbami, pastelami,
Jan Lechoń ołówkiem, lub nowoczesne, np. grafikę komputerową.

150