Page 86 - polski 7 cz 1

Ciekawe! 1. Przeczytajcie ponownie tekst Bogurodzicy – tym razem po jednym zdaniu
na głos. Po przeczytaniu każdego z nich postarajcie się je wyjaśnić
Słowo Bogurodzica to wyraz złożony własnymi słowami.
z rzeczownika w celowniku (Bogu) oraz
nigdzie więcej niespotykanej formy ro-
2. Przeanalizuj niezrozumiałe zdania i zastanów się, z czego wynikają
dzica. Do języka polskiego dostało się trudności:
za pośrednictwem języka czeskiego • Czy zrozumienie treści utworu utrudnia ci niezrozumiały język?
i początkowo miało postać Bogorodzi- • Czy tematyka tekstu jest trudna?
ca. Forma Bogurodzica mogła zostać
utworzona podobnie jak imiona typu
3. Napiszcie na tablicy współczesną wersję Bogurodzicy i, mając przed sobą
Bogumił i Bogusław. wersję oryginalną, porozmawiajcie o tekście (możecie wysłuchać wersji
W 1506 r. tekst Bogurodzicy po raz wokalnej pieśni). Odpowiedzcie na pytania:
pierwszy pojawił się w druku, dołączo- • Kto i do kogo zwraca się w pieśni?
ny do Statutów Jana Łaskiego (spi- • W jakim celu się zwraca, o co prosi, o co się modli?
su wszystkich statutów i przywilejów • Co można powiedzieć o rytmie pieśni? Sprawdźcie liczbę
obowiązujących w Królestwie Polskim, sylab w wersach i układ rymów. Czy występuje jakaś regularna
opracowanego na zlecenie króla i sej- powtarzalność?
mu), z błędną informacją, że jej auto-
rem jest św. Wojciech, który jednak nie 4. Wynotuj z Bogurodzicy archaizmy, czyli wyrazy, które:
znał języka polskiego.
• wyszły już z użycia i nie występują we współczesnej polszczyźnie;
• zmieniły swą formę w zapisie i brzmieniu;
• różnią się odmianą.

5. Na podstawie obserwacji dokonanej w trakcie wykonywania polecenia 4.
porozmawiajcie o zmianach w języku polskim na przestrzeni kilku wieków.
Aby lepiej zrozumieć przekaz pieśni,
znajdź w dostępnych źródłach więcej 6. Przypomnij definicję modlitwy (s. 29) i wskaż te cechy Bogurodzicy, które
informacji na temat Bogurodzicy. świadczą o jej modlitewnym charakterze.

Madonna z Goźlic Madonna Łokietkowa Piękna Madonna Gdańska Madonna z Krużlowej
(ok. XII–XIII w.) z Wiślicy (ok. XIII w.) (ok. 1420) (ok. 1410)

Przyjrzyj się zdjęciom przedstawiającym różne wizerunki Matki Boskiej. Wskaż elementy pojawiające się na każdym wizerunku
oraz różnice między przedstawieniami Maryi.

84