Page 83 - polski 7 cz 1
P. 83
12. W podanych parach wyrazów wskaż głoski wymawiane miękko.
ton – toń cało – ciało kos – koś raz – raź
Napisz, jak oznacza się miękkość głosek w piśmie.
13. Odczytaj podane wyrazy i powiedz, czy głoski nosowe oznaczone literami
ą i ę są w nich zawsze tak samo wymawiane. Przepisz do zeszytu te wyrazy,
w których nie słychać [ą] i [ę]. Na końcu wyrazu głoskę oznaczoną
literą ę można wymawiać jako e,
np. [ide] lub z lekką nosowością,
węże tędy klękać np. [idę].
Natomiast głoskę oznaczoną literą ą
zawsze trzeba na końcu wyrazu
wymawiać z lekką nosowością,
jadą kąpać stanął np. [idą].
Niepoprawna jest wymowa [idem],
[piszom], [ido], [piszo].
wyjęli pępek idę
14. Przyporządkuj podane wyrazy z ą i ę do odpowiedniej rubryki. Napisz je
w zeszycie.
Słyszysz...
[ę] [en] [on] [eń] [e] [ą] [em] [om] [oń] [o]
wątły, mętny, rzęsa, wąski, kępa, rąbać, cięciwa, mącić, kopnęli, fiknął Poszukaj w dostępnych źródłach, czym
jest hiperpoprawność w wymowie gło-
Podaj inne przykłady i umieść je w tabeli. sek nosowych ę i ą.
Więcej o języku
Piszemy poprawnie ą i ę
Piszemy ą:
• w końcówkach czasowników 3 os. l. mn. cz. teraźniejszego zakończonych w 1 os. l. poj. na -ę (np. rysuję – rysują),
-am (np. macham – machają) i -em (np. wiem – wiedzą);
• w wyrazach, gdzie ą poprzedza ł (np. w formach czasu przeszłego płynął).
Piszemy ę:
• w końcówkach czasowników w 1 os. l. poj. cz. teraźniejszego i przyszłego, gdy 2 os. ma końcówkę -esz, -isz, -ysz
(np. maluję, malujesz; mówię, mówisz, zniszczę, zniszczysz);
• w wyrazach, gdzie ę poprzedza l lub ł (np. w formach czasownika wzięła, wzięli, wzięły).
81