Page 150 - polski 7 cz 2

25
25 kuranty – tu: melodie W jednej klatce kanarek, co śpiewa kuranty ,
W drugiej sroka, dla ptaków jedzenie w garnuszku,
Dalej kotka z kocięty i mysz na łańcuszku.
Chcę siadać, nie masz miejsca; żeby nie zwlec drogi,
Wziąłem klatkę pod pachę, a suczkę na nogi.
Wyjeżdżamy szczęśliwie, jejmość siedzi smutna,
26 koncept z kalendarza – pomysł z ka-
lendarza, określenie pogardliwe, gdyż Ja milczę, sroka tylko wrzeszczy rezolutna.
w XVIII w. tzw. kalendarze podawały nie- Przerwała jejmość myśli: »Masz waćpan kucharza?«
zbyt wiarygodne wiadomości, prognozy »Mam, moje serce«. »A pfe, koncept z kalendarza ,
26
pogody, różne przepowiednie, prostac- Moje serce! Proszę się tych prostactw oduczyć!«
kie żarty
Zamilkłem. Trudno mówić, a dopieroż mruczyć.
27 reczuszki – racuszki, placki z ciasta Więc milczę. Jejmość znowu o kucharza pyta.
drożdżowego lub z tartych ziemniaków
»Mam, mościa dobrodziejko«. »Masz waćpan stangréta?«
28 pani wojska – żona wojskiego; woj- »Wszak nas wiezie«. »To furman. Trzeba od parady
ski to urzędnik zajmujący się sprawami
wojskowymi Mieć inszego. Kucharza dla jakiej sąsiady
Możesz waćpan ustąpić«. »Dobry«. »Skąd?« »Poddany«.
29 panna podstolanka – córka pod-
stolego, podstoli to zastępca stolnika, »To musi być zapewne nieoszacowany,
27
urzędnika, który sprawował pieczę nad Musi dobrze przypiekać reczuszki , łazanki,
28
29
stołem władcy, w Polsce XVIII-wiecznej Do gustu pani wojskiej , panny podstolanki .
były to tytuły honorowe Ustąp go waćpan; przyjmą pana Matyjasza,
30
30 kiermasz – uroczysty obchód rocznicy Może go i ksiądz pleban użyć do kiermasza .
poświęcenia kościoła połączony z od- A pasztetnik?« »Umiałci i pasztety robić«.
pustem i najczęściej z jarmarkiem »Wierz mi waćpan, jeżeli mamy się sposobić

31 serwis zwierściadlany – elegancka, bo- Do uczciwego życia, weźże ludzi zgodnych,
gato zdobiona zastawa stołowa
Kucharzy cudzoziemców, pasztetników modnych,
32 na wety… – na deser; w mniej zamoż- Trzeba i cukiernika. Serwis zwierściadlany 31
nych domach szlacheckich, gdzie nie Masz waćpan i figurki piękne z porcelany?«
używano serwisów, ustawiano koło sto-
łów półki, na których podawane były »Nie mam«. »Jak to być może? Ale już rozumiem
słodycze I lubo jeszcze trybu wiejskiego nie umiem,
32
Domyślam się. Na wety zastawiają półki,
33 gomółki – bryłki miękkiej masy o kształ-
33
cie kulistym lub owalnym (np. sera) Tam w pięknych piramidach krajanki, gomółki ,
Tatarskie ziele w cukrze, imbier chiński w miodzie,
35
34
34 tatarskie ziele – tatarak, roślina przy-
pominająca trzcinę, o waniliowym za- Zaś ku większej pociesze razem i wygodzie
36
pachu W ładunkach bibułowych kmin kandyzowany ,
35 imbier – imbir A na wierzchu toruński piernik pozłacany.
Szkoda mówić, to pięknie, wybornie i grzecznie,
36 kandyzowany – obsmażany w cukrze
Ale wybacz mi waćpan, że się stawię sprzecznie .
37
37 że się stawię sprzecznie – że się prze-
ciwstawię Jam niegodna tych parad, takiej wspaniałości«.
Zmilczałem, wolno było żartować jejmości.
38 sztakiety – sztachety, czyli deski
w płocie Wjeżdżamy już we wrota, spojźrzała z karety:
»A pfe, mospanie! parkan, czemu nie sztakiety ?«
38
39 szafarz – tu: sługa nadzorujący go-
spodarstwo domowe i zarządzający Wysiadła, a z nią suczka i kotka, i myszka;
39
spiżarnią Odepchnęła starego szafarza Franciszka,
148