Page 146 - polski 7 cz 2
P. 146
4. Uważnie przeczytaj wyjaśnienie Joanny Guze dotyczące symbolu. Pamiętaj
o słowach historyka sztuki, gdy będziesz oglądać dzieła malarskie.
Znaczenie symbolu
Każdy obraz zasługujący na nazwę dzieła sztuki podoba nam się nie
tylko jako piękne zestawienie barw, linii i kształtów, ale również dlatego,
że wyraża jakąś treść. Ta treść obrazu może być zrozumiała dla każdego
na pierwszy rzut oka, ale może być również ukryta. [...] Jeśli zetknęli-
śmy się z opowieściami biblijnymi, to wiemy, że namalowana na obra-
zie naga kobieta z jabłkiem w ręce i wężem w pobliżu nie jest zwykłą
kobietą, której zachciało się trzymać jabłko w ręce i mieć węża u boku,
ale Ewą w raju, którą wąż kusi do zjedzenia zakazanego owocu. Jeśli
znamy mity greckie, wiemy z kolei, że inna namalowana piękna kobieta,
również z jabłkiem, ale w towarzystwie dwóch innych kobiet jest boginią
Afrodytą, a jabłko w jej ręce znakiem, że została uznana za piękniejszą
od swoich dwóch towarzyszek. [...] W obu wypadkach jabłko – nie prze-
stając być jabłkiem, jakie wszyscy znamy – jest zarazem tym, co nazywa
się symbolem, a więc przedmiotem o znaczeniu ukrytym.
To znaczenie staje się dla nas zrozumiałe dzięki pewnym
opowieściom: opowieści o Ewie, która właśnie z powodu nieszczę-
śliwego jabłka została wygnana z raju, i opowieści o Afrodycie, której
Muzeum Luwr w Paryżu przyznano palmę pierwszeństwa na starożytnym konkursie piękności.
[...] Znajomość pewnych symboli, a więc utajonych znaczeń
przedmiotów, jest szczególnie przydatna przy oglądaniu ma-
larstwa dawnego, które chętnie się nimi posługuje. Nie wy-
nika stąd jednak, że ich nieznajomość pozbawia nas uczucia
przyjemności czy podziwu na widok pięknego obrazu. Portret
Arnolfinich jest zachwycającym dziełem i pozostanie nim, czy będzie-
my znali jego utajone znaczenie, czy nie. Ale przybędzie mu bogac-
twa, jeśli zrozumiemy to wszystko, co malując, chciał wyrazić
Muzeum Watykańskie artysta. [...]
J. Guze, Spotkania w muzeach świata, Instytut Wydawniczy
„Nasza Księgarnia”, Warszawa 1976
5. Sporządź na podstawie tekstu wykaz – wraz z krótkimi objaśnieniami –
symboli występujących na obrazie Jana van Eycka. Które z tych malarskich
metafor potrafiłeś samodzielnie odczytać, zanim zapoznałeś się z tekstem
Waldemara Łysiaka?
Muzeum Prado w Madrycie 6. Na lekcji plastyki obejrzyjcie obraz przedstawiający parę kochających się
ludzi (mogą to być pary historyczne, mitologiczne, biblijne). Dokonajcie,
z pomocą nauczyciela, opisu i interpretacji dzieła.
Poszukaj informacji o muzeach przed- 7. Wybierz się do wybranego muzeum lub galerii sztuki. Poświęć czas
stwionych na zdjęciach. Jakie ciekawe na dokładne obejrzenie ekspozycji. Następnie opisz w kilku zdaniach swoją
zbiory się w nich znajdują? wizytę w tym miejscu i emocje, jakie ci wówczas towarzyszyły.
144
