Page 166 - polski 7 cz 2
P. 166
– A jesienią, gdy chmurki i humorki?
– Nawet wtedy, gdy gubisz parasolki.
Utwór pt. Rozmowa liryczna powstał – A gdy zima posrebrzy ramy okien?
w 1950 r. w leśniczówce w Praniu na
Mazurach, gdzie obecnie znajduje się – Zimą kocham cię jak wesoły ogień.
muzeum Konstantego Ildefonsa Gał- Blisko przy twoim sercu. Koło niego.
czyńskiego. A za oknami śnieg. Wrony na śniegu.
1. Przeczytaj kilka najważniejszych informacji na temat użycia cudzysłowu.
Postaraj się zapamiętać jak najwięcej zasad pisowni.
1. Cudzysłów najczęściej oznacza się następująco: „ ”.
2. Użycie cudzysłowu.
a) Cudzysłów stosuj:
• wprowadzając tytuły utworów, np.: Wczoraj byliśmy na fanta-
stycznej inscenizacji „Balladyny”;
• podając fragmenty cytowanych tekstów, np.: Już sam Kocha-
Wnętrze leśniczówki w Praniu
(obecnie Muzeum Konstantego nowski pisał: „Szlachetne zdrowie…” (UWAGA: Jeżeli cytowany
Ildefonsa Gałczyńskiego) tekst wyróżniony jest inną czcionką, nie trzeba ujmować go
w cudzysłów);
• podczas wyodrębniania niektórych nazw własnych: prze-
zwisk, pseudonimów, kryptonimów, organizacji, jednostek
wojskowych itp., np.: Oddział „Grom” wyruszył na akcję odbicia
zakładników;
• do wyodrębniania nazw firmowych, jeśli występują na koń-
cu wielowyrazowych konstrukcji opisowych, np.: autobus marki
„Autosan”, chłodziarka marki „Amica”;
• aby podkreślić ironiczne użycie jakiegoś wyrazu (np. w zna-
czeniu przeciwnym do utrwalonego w języku), np.: Ten „cud
techniki” okazał się starym, zdezelowanym trabantem.
b) W cudzysłów nie ujmuj:
• wyrazów użytych przenośnie lub w znaczeniu potocznym,
np.: Policjant wlepił kierowcy mandat bez wahania;
• związków frazeologicznych w zdaniach, np.: Dziewczyna spie-
kła raka i wyszła.
3. Cudzysłów w połączeniu z innymi znakami interpunkcyjnymi.
3.1. Jeśli po cytacie ujętym w cudzysłów należy postawić kropkę lub
przecinek, stawiaj je zawsze po cudzysłowie zamykającym, nie przed nim,
np.: Dyskusję zakończył słowami: „Ja i tak pozostanę przy swoim stanowisku”.
3.2. Znak zapytania stawiaj przed cudzysłowem zamykającym, jeśli
odnosi się on do treści wyrażenia zawartego w obrębie cudzysłowu, np.:
Wiele osób używa niepoprawnych form Delikatnie i cicho zapytała: „Dlaczego?”. Jeżeli natomiast dotyczy całego zda-
wyrazu cudzysłów. Znajdź informacje nia, stawiaj go po cudzysłowie zamykającym, np.: Czy słowa te pochodzą
na temat deklinacji, czyli odmiany przez z bajki Mickiewicza: „Prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie”?
przypadki tego słowa. Możesz skorzy-
stać ze słownika języka polskiego. Na podstawie: Piotr Zbróg, Słownik ortograficzny współczesnej polszczyzny, Kielce 2002.
164
