Page 54 - polski 7 cz 2

Gdzie jest czaszka?

Szczątki Jana Kochanowskiego uległy profanacji w 1791 roku, gdy z jego
4
5
4 profanacja – zbezczeszczenie, zniewa- trumny bezceremonialnie zabrano czaszkę. Dokonał tego... Tadeusz Czacki ,
żenie, pogardliwe potraktowanie waż- człowiek wielce zasłużony dla naszej kultury i gospodarki, który miał maka-
nych dla kogoś przedmiotów lub miejsc bryczną (według dzisiejszych pojęć) pasję kolekcjonerską. Otóż otwierał on
5 Tadeusz Czacki (1765–1813) – działacz groby znakomitych Polaków, aby zabierać z nich fragmenty ich szczątków.
na rzecz oświaty polskiej, pedagog, hi- W ten sposób zgromadził w swoim majątku w Porzycku takie eksponaty,
storyk, bibliofil, członek Komisji Edukacji jak np. kość udową Stefana Czarnieckiego czy kość ciemieniową Bolesława
Narodowej
Chrobrego...
Tenże Czacki po jakimś czasie ofiarował czaszkę poety księżnej Izabeli
Czartoryskiej do założonego przez nią muzeum w Puławach. Odtąd czaszka
6
6 sarkofag – grobowiec w kształcie poety przebywała w Puławach w małym sarkofagu z szarego marmuru. Po-
trumny z kamienia, drewna lub metalu tem zawędrowała z Czartoryskimi do Paryża, by w końcu znaleźć się w Kra-
kowie, gdzie przechowywana jest do dziś w Muzeum Czartoryskich. Tylko
że nikt nie ma pewności... czy jest to rzeczywiście czaszka wielkiego poety.
Niestety, nie zachowała się do naszych czasów żadna współcześnie wyko-
nana podobizna Jana Kochanowskiego. Jego portrety późniejsze, wyobraże-
niowe, nawiązują zwykle do najstarszego i przez wieki niekwestionowanego
7
7 konterfekt – portret, wizerunek konterfektu z marmurowego nagrobka w Zwoleniu.

Arsenał, obecnie Muzeum Czartoryskich w Krakowie

52