Page 9 - 881470_polski_kl7_cz2_ebook

Kazimierz Przerwa-Tetmajer Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865–
Ludzie miotają się, dręczą i cierpią... 1940) – poeta, powieściopisarz,
dramaturg, uważany za jednego
Ludzie miotają się, dręczą i cierpią, z najwybitniejszych twórców
Złorzeczą ziemi, przeklinają nieba, ukazujących piękno Tatr. Autor takich
nastrojowych utworów jak: Melodia
Aż im się siły nareszcie wyczerpią mgieł nocnych czy Anioł Pański.
I do smutnego poznania przychodzą,
Że nie do zwycięstw nad losem się rodzą
I że losowi poddać się potrzeba.

6. Wymieńcie stany i czynności, które poeta przypisuje ludziom.
Porozmawiajcie o tym, jaka może być ich przyczyna.

7. Jak podmiot liryczny opisuje ludzi? Jacy, według niego, są? Porozmawiajcie
w parach o tym, czy zgadzacie się z takim stanowiskiem. Uzasadnijcie swoje
wypowiedzi.

8. Jakie jest przesłanie wiersza? Zgadzasz się z konkluzją, która znajduje się
na końcu utworu? Uzasadnij swoją odpowiedź kilkoma argumentami. Kazimierz Przerwa-Tetmajer

9. Porównaj budowę obu wierszy – przeanalizuj liczbę strof, wersów w strofach.
Czy w utworach występują rymy? Jeśli tak, to jakiego rodzaju?

10. Nad tym, czego potrzeba człowiekowi, ludzie zastanawiają się od wieków.
Przeczytaj rady starożytnego filozofa Marka Aureliusza

Marek Aureliusz Marek Aureliusz (121–180 n.e.) – w latach

Rozmyślania 161–180 n.e. cesarz starożytnego
Rzymu, pisarz i filozof, autor dzieła
(fragment)
filozoficznego pt. Rozmyślania.
Podobny bądź do skały, o którą się ciągle fale rozbijają. A ona stoi, a koło niej
usypiają bałwany wody. „O ja nieszczęśliwy, że mnie to spotkało”. – Ależ nie
tak! Lecz: „O ja szczęśliwy, że chociaż mnie to spotkało, żyję bez smutku, nie
gnębi mnie teraźniejszość ani nie boję się przyszłości”. To bowiem każdemu
przydarzyć się mogło, a nie każdy potrafiłby żyć z tym bez smutku. Dlacze-
góż więc owo jest bardziej nieszczęściem, jak to szczęściem? Czyż w ogóle
nazwiesz to nieszczęściem człowieka, co nie jest odstąpieniem od natury czło-
wieka? Czy odstąpieniem od natury ludzkiej zdaje ci się być to, co nie jest
niezgodne z wolą jego natury? Jakżeż więc? Wolę znasz. Czyż więc to, co ci
się zdarzyło, wzbrania ci być sprawiedliwym, wielkodusznym, roztropnym,
rozumnym, ostrożnym, szczerym, obyczajnym, wolnym i inne mieć cechy, Popiersie Marka Aureliusza
przy których natura ludzka swą właściwość zachowuje? Pamiętaj zresztą przy
każdym zdarzeniu, które cię do smutku przywodzi, o zasadzie: To nie jest
nieszczęściem, owszem, szczęściem jest znosić to wzniośle.

tłum. Marian Reiter

7