Page 95 - polski 8 cz1
P. 95

Podsumowanie działu 2





          Czy pamiętasz?


                sonet          zasady cytowania cudzych tekstów          nowela          mowa zależna          mowa niezależna          CV
              przerzutnia       zdanie złożone współrzędnie       zdanie złożone podrzędnie       wypowiedzenie wielokrotnie złożone



               Przeczytaj fragment Latarnika Henryka Sienkiewicza.

              Zaczęły płynąć godziny, dnie i tygodnie… Majtkowie  twierdzą, że czasem,   1   majtek –  chłopiec okrętowy; mary-
                                                              1
              gdy morze bardzo jest rozhukane, woła coś na nich wśród nocy i ciemności   narz, który wykonywał proste czynności
              po nazwisku. Jeżeli nieskończoność morska może tak wołać, to być może,   związane z żeglugą, np. szorował po-
              że gdy się człowiek zestarzeje, woła także na niego i inna nieskończoność,   kład, zwijał liny, przenosił wiadomości
              jeszcze ciemniejsza i bardziej tajemnicza, a im jest bardziej zmęczony ży-  2   Kreole – mieszkańcy Ameryki Łaciń-
              ciem, tym milsze są mu te nawoływania. Ale, by ich słuchać, trzeba ciszy.   skiej i południowych stanów USA, po-
                                                                                      tomkowie kolonizatorów
              Prócz tego starość lubi się odosabniać, jakby w przeczuciu grobu. Latarnia
                                                                                      3   heretyk – tu: człowiek niewierzący
              była już dla Skawińskiego takim półgrobem. […]                          w Boga
                 Opuszczał ją też tylko czasami w niedzielę z rana. Przywdziewał wtedy
                                                                                      4   Yankee – czyt. janki; określenie Ame-
              granatową kapotę strażniczą ze srebrnymi guzami, na piersiach zawieszał   rykanina
              swoje krzyże i jego mleczna głowa podnosiła się z pewną dumą, gdy sły-
              szał przy wyjściu z kościoła, jak Kreole  mówili między sobą: „Porządne-
                                                  2
              go mamy  latarnika”.  – „I nie heretyk , chociaż  Yankee !”  Wracał jednak
                                                  3
                                                                 4
              natychmiast po mszy na wyspę i wracał szczęśliwy, bo zawsze jeszcze nie
              dowierzał stałemu lądowi.
               Wykonaj polecenia w zeszycie.

              1.   Ustal, jakiej mowy – zależnej czy niezależnej – użyto w podkreślonym zdaniu noweli Latarnik.
              2.   Zapisz w postaci dialogu wypowiedź majtków o tym, co się dzieje, „gdy morze jest rozhukane”.

              3.   Znajdź fragment będący przytoczeniem słów Kreoli. Sprawdź, czy zastosowano w nim zasady interpunkcyjne
                   dotyczące cytowania cudzych tekstów.

              4.   Wśród poniższych wyrazów wskaż neologizm.



                   heretyk                   rozhukany                   półgrób                  nawoływania




                   starość                   majtkowie                   latarnia                    wyspa



              5.   Narysuj wykres zdania wielokrotnie złożonego: Wracał jednak natychmiast po mszy na wyspę i wracał szczęśliwy,
                   bo zawsze jeszcze nie dowierzał stałemu lądowi. Określ, jakie relacje  – współrzędności czy podrzędności –
                   zachodzą pomiędzy zdaniami składowymi.

                                                                                   93
   90   91   92   93   94   95   96   97   98   99   100