Page 38 - polski 8 cz2
P. 38
Ciekawe! 5. Przypomnij znane ci ballady Adama Mickiewicza, następnie zapoznaj się
z różnymi znaczeniami słowa ballada, pochodzącymi ze słownika języka
Wybitny polski kompozytor i pianista polskiego, i ustal, które z nich odnosi się do wiersza Mirosława Hrynkiewicza,
Fryderyk Chopin jest m.in. autorem czte- a które – do utworów Mickiewicza.
rech ballad na fortepian solo. Muzyko-
lodzy przypuszczają, że instrumentalne ballada
dzieła Chopina mogły być zainspirowa-
ne literackimi balladami Adama Mic- 1. krótki utwór epicko-liryczny o fabule ukształtowanej jak w dramacie,
kiewicza. często fantastycznej, niezwykłej tematyce, utrzymany w posępnym,
tajemniczym nastroju;
2. utwór wokalny o treści epickiej, wolny i nastrojowy;
3. utwór instrumentalny o swobodnej budowie.
6. Które z poznanych wcześniej utworów mogą stanowić kontekst dla Ballady
o Oceanie Sinowłosym? Uzasadnij swój wybór. Przedstaw na mapie myśli
zależności między tymi tekstami.
7. Jak brzmiałaby ballada o miejscu, które nazwałbyś krainą szczęścia?
Napisz swoją Balladę o... Postaraj się użyć w niej różnych środków
stylistycznych, by utwór zyskał charakter liryczny.
Więcej na temat
Utopie i antyutopie
W literaturze światowej znajdziemy wiele przykładów odzwierciedlenia uto-
pijnych marzeń człowieka o lepszym, a nawet doskonałym świecie. Jednak
obok wizji szczęśliwych krain powstały też utwory będące wyrazem braku
wiary we wspaniałą przyszłość i stworzenie idealnego społeczeństwa.
Autorzy takich literackich obrazów, zwanych antyutopiami (lub dystopiami),
przedstawiają życie społeczeństw przyszłości będące zaprzeczeniem ide-
alnego świata. W antyutopii doskonały porządek społeczny polega na
całkowitym kontrolowaniu ludzi, ograniczaniu ich wolności, zupełnym pod-
porządkowaniu ich aparatowi władzy, a nawet uczynieniu z ludzi bezwol-
nych przedmiotów. Kadr z filmu Władca much, reż. Harry
Hook (czyt. huk), 1990
W 1954 r. ukazała się powieść angielskiego pisarza Williama Goldinga
(czyt. łyliama goldinga) zatytułowana Władca much. To opowieść o gru-
pie angielskich chłopców, ocalałych z katastrofy samolotu, ale uwięzionych
jako rozbitkowie na tropikalnej, bezludnej wyspie. Dziecięca społeczność
ustanawia swoje wewnętrzne prawa, dokonuje podziału ról, zaczyna walkę
z dziką naturą o przetrwanie. Daleko jednak tej rzeczywistości, ukształtowa-
nej z dala od jakiejkolwiek cywilizacji, do wizji i klimatu „wysp szczęśliwych”.
W grupie młodych ludzi następuje rozłam, pojawiają się skrajnie różne
potrzeby i dążenia. Do głosu dochodzą pierwotne skłonności człowieka –
prawo siły i walka o dominację, co ostatecznie ma katastrofalne skutki dla
bohaterów powieści.
36