Page 42 - polski 8 cz2

7. Korzystając z wzorów umieszczonych w poleceniu 6, napisz w zeszycie
podania:
Składając podanie, pamiętaj też o jego a) o przyjęcie do wybranej szkoły ponadpodstawowej,
estetyce, czyli odpowiednim wyglądzie. b) o wydanie kopii zaświadczenia ukończenia kursu szybkiego czytania,
Kartka zawierająca twoją prośbę (poda- c) o udostępnienie sali gimnastycznej na bal karnawałowy organizowany
nie) nie powinna być pomięta ani zabru- przez Samorząd Uczniowski dla klas I–III.
dzona. Na podaniu w postaci wydruku
komputerowego należy złożyć odręczny 8. A gdyby, mając odpowiednie materiały, Jack zwrócił się do Ralfa
podpis. z podaniem o wodę… Porozmawiajcie o tym, czy byłoby to właściwe
zachowanie komunikacyjne. Uzasadnijcie swoje zdanie.

9. Zapisz w zeszycie informację o tym, jak sytuacja komunikacyjna wpływa
na dobór form komunikowania się.

10. Przeczytaj informacje o różnych stylach wypowiedzi, następnie ustal,
w jakim stylu tworzymy podania, i znajdź cechy tego stylu w podaniach
z polecenia 6.

Style wypowiedzi
Styl to sposób, w jaki autor tekstu mówionego lub pisanego wyraża swoje myśli, wykorzystując (świadomie lub nieświadomie)
określone środki językowe – typowe wyrazy, związki frazeologiczne, sposób budowy zdań. Stylem nazwiemy również
wszystkie cechy językowe, które są charakterystyczne dla różnych rodzajów tekstów, np. naukowych, urzędowych, literackich,
publicystycznych.

Styl potoczny to sposób budowania komunikatów w luźnych wypowiedziach w sytuacjach nieoficjalnych. Charakteryzuje się
słownictwem potocznym, codziennym, nacechowanym emocjonalnie (Jejku! O rany… Na serio?), licznymi powtórzeniami,
nagromadzeniem zaimków (np. ten, ona, tam, jakiś, tego) i wykrzykników (np. Ach! Och! Ojej… O!) oraz dążeniem do skrótowości
– znajdziemy w nim równoważniki zdań, krótkie zdania, najczęściej pojedyncze lub złożone współrzędnie, dygresje.
Styl urzędowy jest stosowany w pismach urzędowych, np. zarządzeniach, przepisach prawnych, podaniach, protokołach.
Jego główne cechy to precyzyjność wypowiedzi i bezosobowy charakter (nieosobowe czasowniki, np. nie wolno… dokonano…
uprasza się…), schematyczne zwroty (np. zwracam się z prośbą o… wnoszę prośbę o…), ustalona kompozycja (np. podania), swoiste
słownictwo (np. z zakresu administracji, prawa, ekonomii).

Styl artystyczny jest charakterystyczny dla dzieł literackich. Kluczowe cechy tego stylu to indywidualizm, oryginalne, twórcze
podejście do języka, obecność środków stylistycznych (np. metafor, porównań, epitetów), a jego istotną funkcją jest wywołanie
u odbiorcy żywego, sugestywnego obrazu rzeczywistości oraz wpływanie na emocje.

Styl naukowy znajdziemy w pracach naukowych, rozprawach, referatach czy wykładach. Charakteryzuje go fachowe
słownictwo (specjalistyczne – z danej dziedziny nauki), użycie wzorów i symboli, precyzyjny język, brak ozdobników, tj. środków
stylistycznych. W tekstach naukowych najczęściej występują zdania złożone, znajdziemy w nich przypisy oraz cytaty z innych
dzieł naukowych. Jedną z odmian stylu naukowego jest styl popularnonaukowy, który występuje np. w podręcznikach,
artykułach, esejach i pogadankach. Słownictwo stylu popularnonaukowego jest bardziej przystępne dla odbiorcy niż w stylu
naukowym, bardziej zrozumiałe dla przeciętnych ludzi, barwniejsze, chociaż zawiera terminy naukowe.
Styl publicystyczny występuje w wypowiedziach o charakterze informacyjnym, głównie w artykułach prasowych. Teksty
publicystyczne charakteryzują się dążeniem do precyzji i zwięzłości, zawierają proste słownictwo, związki frazeologiczne,
sugestywne obrazowanie i dobitne sformułowania (np. działające na wyobraźnię albo przekonujące do czegoś), w zależności
od tematyki znajdziemy w nich terminy z różnych dziedzin wiedzy i życia.

40