Page 115 - przyroda 4
P. 115

Na zdrowie wpływa wiele czynników, np. warunki życia, odży-
                 wianie, ruch itp.
          Podsumowanie działu 5




                 Ważne pojęcia


                        zdrowie            bezpieczeństwo            choroby zakaźne            choroby pasożytnicze
               drobnoustroje chorobotwórcze            rośliny trujące            niebezpieczne zwierzęta            uzależnienie
                 właściwości substancji            substancje niebezpieczne            używka            kofeina            nikotyna


                 Jesteśmy zdrowi, gdy dobrze się czujemy pod      Każdy z nas czasami choruje. O zaistnieniu choroby
                 względem fi zycznym, psychicznym i właściwie     decydują czynniki chorobotwórcze.
                 funkcjonujemy w swoim otoczeniu.


                              Czynniki                                   Co trzeba wiedzieć
                   sprzyjające zdrowiu:                                  o chorobach?

                      prawidłowe nawyki                                  Czynnikami chorobotwórczymi są np. bakterie,
                            żywieniowe                                   wirusy czy niektóre grzyby.

                                                                         Drogi wnikania do organizmu drobnoustrojów
                      aktywność fi zyczna                                chorobotwórczych: układ oddechowy, układ
                                                                         pokarmowy, uszkodzona skóra.

                              właściwie                                  Choroby zakaźne: grypa, odra, gruźlica, świnka,
                      zaplanowany dzień                                  dur brzuszny, czerwonka, ospa wietrzna,
                                                                         wścieklizna.
                     czas na odpoczynek
                                  i sen                                  Choroby pasożytnicze są wywołane
                                                                         przez pasożyty, m.in. tasiemca, owsiki, wesz
                                                                         głowową.


                 Wszystko, co nas otacza, jest zbudowane z substancji. Właściwości substancji to ich cechy
                 charakterystyczne, np. plastyczność, kruchość, sprężystość.
                 Niektóre substancje są niebezpieczne. Na opakowaniach z niebezpiecznymi substancjami są
                 informacje ostrzegawcze – tzw. piktogramy, czyli kod obrazkowy.
          Oznaczenia substancji niebezpiecznych
          Oznaczenia substancji niebezpiecznych







          substancja        substancja        substancja          substancja         substancja         substancja
            żrąca           drażniąca          toksyczna         łatwopalna          wybuchowa         niebezpieczna
                                                                                                       dla środowiska
                 Uzależnienie to silna potrzeba zażywania konkretnych substancji lub wykonywania określonych
                 czynności. Środki uzależniające to m.in. alkohol, papierosy, leki, narkotyki, dopalacze oraz kofeina
                 występująca w kawie i napojach energetyzujących. Uzależnienia prowadzą do wielu chorób.
                 Nałogowe korzystanie z nowych technologii (komputera, telefonu) to też uzależnienie – takie, które
                 niszczy relacje z innymi ludźmi i prowadzi do różnych zaburzeń.

                                                                                 113



                                                                                                              07.10.2022   11:58:54
   1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd   113                                                      07.10.2022   11:58:54
   1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd   113
   110   111   112   113   114   115   116   117   118   119   120