Page 162 - wos 8
P. 162
7.1. Konstytucja podstawą demokracji w Polsce
Podejmij temat z Przeczytaj poniższy fragment wstępu do Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej z 1997 r. i powiedz, w jakim celu uchwalono w Polsce taki dokument.
Jakie znasz inne polskie konstytucje?
Preambuła
W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demokratycznego
stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski – wszyscy obywatele Rzeczypospolitej […], pomni gorzkich doświadczeń
z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze za-
gwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w poczuciu
odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Pol-
skiej jako prawa podstawowe dla państwa […].
Konstytucja – ustawa zasadnicza
Konstytucja RP z 1997 r.
Podstawą ustroju Polski, tak jak innych współczesnych państw demokratycz-
nych, jest zasada konstytucjonalizmu. Oznacza to, że konstytucja jest
ratyfikowane umowy międzynarodowe fundamentem państwa, gwarantem dobrych i sprawiedliwych rządów, poli-
tyczno-prawnym dowodem tego, że organizacja państwowa istnieje.
Konstytucja, jako najważniejszy akt prawny, określa podstawy
ustawy ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego państwa, zasady organiza-
cji i funkcjonowania władz państwowych oraz podstawowy zakres wolności,
praw i obowiązków człowieka i obywatela. Konstytucja nazywana jest także
rozporządzenia ustawą zasadniczą – jest bowiem aktem nadrzędnym wobec innych aktów
prawnych w państwie, które muszą być z nią zgodne. Konstytucję uchwala
się i zmienia w szczególnym, trudniejszym trybie niż ustawy zwykłe, gdyż jest
akty prawa lokalnego (uchwały) aktem prawnym o wyjątkowym znaczeniu.
Uchwalenie i budowa Konstytucji RP
Hierarchia aktów prawnych w Polsce.
Ustawa zasadnicza III Rzeczypospolitej została uchwalona dopiero po kilku
latach transformacji ustrojowej rozpoczętej w 1989 r., po obaleniu komuni-
zmu. 2 kwietnia 1997 r. Zgromadzenie Narodowe – połączone izby Sejmu
i Senatu – uchwaliło ustawę zasadniczą wymaganą większością 2/3 głosów.
Zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami konstytucja musiała być na-
Ciekawe!
stępnie poddana pod referendum zatwierdzające, czyli powszechne głoso-
Nazwa „konstytucja” wywodzi się z ła- wanie obywateli. Odbyło się ono 25 maja 1997 r. Za przyjęciem konstytucji
cińskiego constituere, co znaczy 'usta-
nawiać, urządzać'; w konstytucji za- opowiedziało się 52,7% głosujących obywateli. Oznaczało to, że nowa kon-
warte są podstawowe zasady, według stytucja została zaakceptowana przez naród. Prezydent mógł Konstytucję RP
których zorganizowane jest państwo. podpisać, a następnie ogłosić, że jest ona obowiązującym prawem.
160