Page 71 - biologia 6
P. 71

Znaczenie małży i głowonogów
          Najważniejszą rolą małży w przyrodzie jest oczyszczanie zbiorników wodnych, co związane jest z ich
          zdolnością do filtrowania wody (il. 2.39). Niektóre małże, m.in. racicznice, ze względu na wrażliwość
          na zanieczyszczenia występują tylko w czystych wodach. Dlatego są uważane za organizmy wskaźniko-
          we. Muszle małży i wytwarzane przez nie perły ludzie wykorzystują do wyrobu biżuterii i przedmiotów
          z masy perłowej, natomiast wydzielany przez niektóre głowonogi, np. mątwy i kałamarnice, barwnik
          sepia wykorzystywany jest do produkcji farb. W niektórych krajach azjatyckich rozdrobione muszle mię-
          czaków wykorzystywane są do nawożenia pól uprawnych. Przykładem szkodliwej działalności małży
          jest niszczenie przez niektóre gatunki obiektów zanurzonych w wodzie, np. pomostów i łodzi, a także
          urządzeń portowych (il. 2.40), oraz obrastanie metalowych elementów konstrukcji, statków i urządzeń
          hydraulicznych. Larwy małży, m.in. występującej w Polsce szczeżui, są także pasożytami ryb.





















          2.39    Widoczna na zdjęciu skójka malarska w ciągu    2.40    Świdrakowi okrętowemu przypisuje się udział
          godziny może przefiltrować 3,5 litra wody, szczeżuja – 1,5 litra,   w zniszczeniu zapór wodnych, które doprowadziły do zalania
          natomiast ostryga – nawet 30 litrów                    Holandii w 1731 roku





          W skrócie                                              Czy już umiesz? Sprawdź się!



                Małże żyją w środowisku wodnym                    1    Przedstaw różnice między małżami
               i w większości prowadzą osiadły tryb życia;             a głowonogami pod względem:
               są filtratorami. Ich cechy charakterystyczne            a)   środowiska życia,
               to: muszla złożona z dwóch części, obecność             b)   trybu życia,
               syfonów i brak wyodrębnionej głowy.
                                                                       c)   sposobu odżywiania.
                Głowonogi żyją wyłącznie w morzach, są dra-       2
               pieżnikami i świetnie pływają. Cechy charak-            Wyjaśnij, co to jest:
               terystyczne to: niewielka, zwykle niewidoczna           a)   syfon,
               muszla oraz noga przekształcona w ramiona               b)   sepia,
               otaczające otwór gębowy.                                c)   lejek.

                Małże oczyszczają zbiorniki wodne.                3    Omów znaczenie małży dla przyrody oraz
               Przez człowieka wykorzystywane są m.in.                 bezpośrednio dla człowieka. Podaj po
               w rolnictwie oraz w przemyśle jubilerskim.              2 przykłady.

                                                                                  69



   0604_881341_Biologia_6_DRUK.indd   69                                                                      04.06.2019   11:32:14
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76