Page 74 - biologia 6
P. 74

Podsumowanie działu 2





             Ważne pojęcia


           stawonogi        odnóża        pancerz        szkielet zewnętrzny        linienie        głowa        tułów        głowotułów
            odwłok        aparat gębowy        skorupiaki        pajęczaki        rozwój złożony z przeobrażeniem zupełnym
               owady        rozwój złożony z przeobrażeniem niezupełnym        poczwarka        mięczaki        ślimaki
                   muszla        płaszcz        worek trzewiowy        noga        skrzele        płuco        tarka        małże
                    masa perłowa        fi ltrator        syfon        głowonogi        ramiona        przyssawki        lejek



             Cechy stawonogów:
             z   odnóża, których części są połączone stawami,
             z   części ciała: głowa, tułów i odwłok lub głowotułów i odwłok,
             z   chitynowy pancerz stanowiący szkielet zewnętrzny,
             z   wzrost odbywający się dzięki linieniu.

             Stawonogi dzielą się m.in. na: skorupiaki, pajęczaki, owady.


                                                                Stawonogi
         Porównywana
             cecha
                                  skorupiaki                     pajęczaki                      owady
        Części ciała     •   głowotułów, odwłok        •   głowotułów, u niektórych   •   głowa, tułów, odwłok
                                                          także odwłok

        Odnóża gębowe    •   u raków: 6 par odnóży tworzy  •   u pająków: 2 pary odnóży   •   tworzą różnorodne aparaty
                            aparat gębowy                 gębowych                      gębowe:
                                                                                        –   gryzący
                                                                                        –   ssący
                                                                                        –   liżący
                                                                                        –   kłująco-ssący

        Odnóża kroczne   •   3 lub więcej par          •   4 pary                    •   3 pary
        Odżywianie       •   roślinożercy              •   roślinożercy              •   roślinożercy
                         •   drapieżniki               •   drapieżniki               •   drapieżniki
                         •   padlinożercy              •   padlinożercy              •   saprofi ty
                         •   planktonożercy            •   pasożyty                  •   pasożyty

        Występowanie     •   większość w wodzie (wody   •   większość na lądzie, niektóre  •   większość na lądzie, niektóre
                            słodkie i wody morskie),      w wodzie                      w wodzie
                            niektóre na lądzie

        Przykładowe      rak szlachetny, krewetka      krzyżak ogrodowy, tygrzyk pasko- paź królowej, pszczoła miodna,
        organizmy        bałtycka, langusta zwyczajna,   wany, poskocz krasny, kwietnik,   żuk gnojowy, chrabąszcz majowy,
                         homar, kiełż, rozwielitka, krab,   roztocz, kleszcz, przędziorek,   mrówka rudnica, tęcznik liszkarz,
                         pąkla, stonoga murowa         wodopójka, zaleszczotek, kosarz   brudnica mniszka, omacnica
                                                       pospolity, skorpion           spichrzanka, wołek zbożowy


                                        72
                                        72


   0604_881341_Biologia_6_DRUK.indd   72                                                                      04.06.2019   11:32:17
   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79