Page 75 - biologia 6
P. 75

Rozwój owadów jest złożony, co oznacza, że w jego przebiegu występują postaci larwalne. U ważek,
               pluskwiaków, prostoskrzydłych i wesz przebiega on z przeobrażeniem niezupełnym (występuje tylko
               larwa), u motyli, chrząszczy, muchówek, błonkówek i pcheł z przeobrażeniem zupełnym (występuje larwa
               i poczwarka).

               Znaczenie stawonogów:
               z    są pokarmem dla człowieka i innych organizmów (skorupiaki, pajęczaki, owady),
               z    stanowią biologiczne wskaźniki czystości wód (skorupiaki),
               z    zapylają rośliny owadopylne i rozsiewają nasiona (owady),
               z    stanowią źródło produktów, takich jak jedwab i miód (owady),
               z    są pasożytami (owady, pajęczaki),
               z    zagrażają gospodarce człowieka (owady, pajęczaki),
               z    są sprzymierzeńcami ludzi w walce z gatunkami niepożądanymi w gospodarce (owady),
               z    rozkładają martwą materię organiczną w środowisku wodnym i lądowym (owady, pajęczaki),
               z    biorą udział w tworzeniu gleby, użyźniają ją (owady, pajęczaki),
               z    przenoszą choroby (owady, pajęczaki).
                Cechy mięczaków:
               z    miękkie ciało podzielone na głowę, worek trzewiowy i nogę, często okryte muszlą,
               z    tarka (z wyjątkiem małży).

               Mięczaki dzielą się na: ślimaki, małże, głowonogi.



                                                                   Mięczaki
            Porównywana
               cecha
                                      ślimaki                        małże                       głowonogi

          Części ciała     •   wyodrębniona głowa        •   brak wyodrębnionej głowy  •   głowa
                               (obecne czułki i oczy)    •   worek trzewiowy (widoczne   •   worek trzewiowy
                           •   worek trzewiowy               syfony)                   •   noga przekształcona
                           •   noga                      •   noga                          w ramiona i lejek

          Muszla           •   u większości obecna       •   obecna, zbudowana         •   niewielka, często
                                                             z 2 części, często zawiera    niewidoczna lub nie
                                                             warstwę perłową               występuje

          Symetria ciała   •   brak symetrii             •   dwuboczna                 •   dwuboczna

          Ruch             •   pełzanie                  •   brak (osiadły tryb życia)  •   pływanie
                           •   pływanie                  •   pełzanie

          Odżywianie       •   drapieżniki               •   fi ltratory – nie mają tarki  •   drapieżniki – mają tarkę
                           •   roślinożercy                                                i szczęki
                           •   saprofi ty    15555255553  mają tarkę
                           •   pasożyty
                           •   wszystkożercy

          Występowanie     •   ląd                       •   wody słodkie              •   wody słone
                           •   wody słodkie              •   wody słone
                           •   wody słone

          Przykładowe      wstężyk ogrodowy, winniczek,   omułek jadalny, przydacznia   ośmiornica, kałamarnica, mątwa
          organizmy        pomrów, błotniarka stawowa    olbrzymia, szczeżuja, przegrzebek


                                                                                  73
                                                                                  73


   0604_881341_Biologia_6_DRUK.indd   73                                                                      04.06.2019   11:32:17
   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80