Page 102 - biologia 7

Budowa płuc

Płuca są zbudowane z ok. 300 mln pęcherzyków płucnych (il. 4.2). Choć średnica pojedynczego pęcherzyka płucnego
nie przekracza 1 mm, to łączna powierzchnia płuc jest bardzo duża. Wynosi prawie 100 m , co odpowiada powierzch-
2
ni basenu rekreacyjnego czy domu jednorodzinnego. Prawe płuco jest podzielone na 3 części, tzw. płaty, a lewe – z ra-
cji położenia serca – na 2 płaty. Płuca są otoczone 2 warstwami tkanki łącznej, tworzącymi opłucną. Pomiędzy tymi
warstwami jest niewielka ilość płynu, który ułatwia wykonywanie ruchów oddechowych.

tchawica

oskrzelik

naczynia
płuca krwionośne

pęcherzyki
płucne
przepona
Jakie cechy budowy pęcherzyka
płucnego są szczególnie przydatne 4.2 Dzięki cienkościennym pęcherzykom płucnym gazy wędrują z ośrodka,
w przenikaniu tlenu do krwi? Uzasadnij w którym jest większe stężenie danego gazu, do ośrodka, w którym jego stężenie
odpowiedź. jest mniejsze

Wdechy i wydechy, czyli wentylacja płuc

Wentylacja płuc – automatyczne Wentylacja płuc, czyli nabieranie świeżej porcji powietrza do płuc i usuwa-
(odruchowe) wykonywanie wdechów nie powietrza zużytego, zachodzi dzięki ruchom oddechowym, na które
i wydechów, dzięki którym następuje składają się wdech i wydech (il. 4.3). Wdech jest procesem czynnym, tzn.
wprowadzanie powietrza do płuc związanym z pracą mięśni oddechowych: przepony i mięśni międzyżebro-
(wdech) i usuwanie go (wydech).
wych zewnętrznych. Podczas wdechu mięśnie kurczą się, co powoduje unie-
sienie żeber i zwiększenie wymiarów klatki piersiowej. Dzięki temu powietrze
napływa do dróg oddechowych.
Mięśnie międzyżebrowe szybko się męczą i następuje ich rozluźnienie.
Przepona także się rozluźnia i zbliża do płuc. Opadające żebra naciskają na
płuca, powodując wypchnięcie z nich części powietrza, czyli wydech. Spokoj-
ny, niewymuszony wydech jest procesem biernym. Podczas kaszlu, kichania
czy wykonywania pogłębionego wydechu kurczą się mięśnie międzyżebrowe
wewnętrzne i mięśnie brzucha.
Różnica objętości klatki piersiowej w stanie wdechu i wydechu wynosi
ok. 500 cm . Właśnie tyle powietrza pobieramy do płuc w czasie spokojnego
3
wdechu i usuwamy z nich podczas wydechu.

100

06.12.2022 16:40:32
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 100 06.12.2022 16:40:32
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 100