Page 107 - biologia 7

4.3 Zdrowie układu oddechowego

Podejmij temat z Czy wiesz, jak można zbadać sprawność płuc?

Ile powietrza mieści się w płucach?

Podczas spokojnego wdechu do płuc dostaje się ok. 500 cm powietrza.
3
Jednak ilość wdychanego powietrza u różnych osób może być odmienna –
w zależności od płci, wieku, wzrostu, a nawet regionu zamieszkania. Pod-
czas spirometrii mierzy się m.in. pojemność życiową płuc, czyli ilość
powietrza usuniętego z płuc podczas maksymalnego wydechu wykonanego
po maksymalnym wdechu. U zdrowego człowieka pojemność życiowa płuc
wynosi ok. 4000 cm . Większą pojemność życiową płuc mają mężczyźni niż
3
kobiety, osoby wysokie niż osoby niskie. Na podstawie badania spirometrycz-
nego można ocenić, czy układ oddechowy pracuje prawidłowo. Im większa
pojemność życiowa płuc, tym więcej tlenu dociera do tkanek, dzięki czemu
mogą one właściwie funkcjonować.

Krok po kroku 0

1
Jaka jest pojemność życiowa twoich płuc?
2
3
Potrzebne materiały: duże płaskie naczynie (np. głęboka forma do ciasta),
5-litrowy słój, talerz, dość długa, giętka plastikowa rurka, 4
woda, garnek z wrzącą wodą (do zdezynfekowania rurki), 5
wodoodporny pisak.
1 Narysuj skalę na słoju, aby wyznaczyć kolejne wartości objętości. W tym celu podziel jego wysokość na 5 części. Na dnie
słoja powinno być wpisane 0. Jedna część to 1000 cm , czyli 1 l. Wewnątrz każdej części narysuj podziałkę, co 5. Odle-
3
głość między małymi kreskami będzie oznaczała objętość 200 cm , czyli 0,2 l.
3
2 Napełnij słój wodą i nalej wody do dużego, płaskiego naczynia do połowy jego wysokości.
3 Przykryj wypełniony po brzegi słój talerzem i odwróć go, przytrzymując talerz. Umieść słój w naczyniu z wodą w sposób
pokazany na rysunku; zabierz talerz spod słoja dopiero wtedy, gdy będzie już zanurzony.
4 Zdezynfekuj plastikową rurkę, np. zanurzając ją w garnku z gotującą się wodą. Zrób to bardzo ostrożnie lub poproś oso-
bę dorosłą o pomoc. Do słoja włóż jeden koniec plastikowej rurki.
5 Nabierz do płuc tyle powietrza, ile potrafisz; następnie zrób głęboki wydech, starając się całe wydychane powietrze
wprowadzić za pomocą rurki do słoika z wodą.
6 Korzystając ze skali, odczytaj, ile wody zostało wyparte ze słoja przez powietrze. To pojemność twoich płuc. Porównaj
swój wynik z wynikami koleżanek i kolegów. Czego możesz się dowiedzieć, porównując ze sobą wyniki różnych osób?
Sformułuj wniosek i zapisz go w zeszycie.

105

06.12.2022 16:40:36
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 105 06.12.2022 16:40:36
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 105