Page 98 - biologia 7

Układ krwionośny tworzą naczynia krwionośne, którymi krew dociera do wszystkich komórek ciała, i serce, które ją
pompuje. Krew krąży w 2 zamkniętych obiegach: dużym i małym (płucnym).

Elementy układu krwionośnego Funkcja Przystosowania do pełnionej funkcji

serce pompa tłocząca krew tkanka mięśniowa poprzecznie
prążkowana serca, zastawki zapewniające
jednokierunkowy przepływ krwi, skurcze
niezależne od woli

tętnice wyprowadzanie krwi z komór serca grube ściany, warstwa mięśniowa
nadająca sprężystość i elastyczność

żyły odprowadzanie krwi z naczyń włosowatych zastawki zapobiegające cofaniu się krwi
tkanek i narządów do serca
naczynia włosowate wymiana gazowa w tkankach cienkie jednowarstwowe ściany,
przepuszczalne dla gazów i wody

Krew składa się z płynnego osocza i elementów morfotycznych.

Osocze Elementy morfotyczne krwi

osocze

• bierze udział w transporcie krwinki czerwone krwinki białe płytki krwi
dwutlenku węgla, wody i innych (erytrocyty) (leukocyty) (trombocyty)
związków chemicznych • przenoszą tlen • bronią organizm • uczestniczą
• transportuje ciepło i niewielkie ilości przed czynnikami w krzepnięciu krwi
• uczestniczy w krzepnięciu krwi dwutlenku węgla chorobotwórczymi

Czy już umiesz? Sprawdź się!

1 Wymień 1 cechę budowy następujących elementów organizmów, która świadczy o ich przystosowaniu do pełnionej
funkcji:
a) żyła, b) tętnica.

2 Wymień narządy układu krążenia, w których występują zastawki, oraz te, w których nie występują zastawki.
Opisz ich funkcje w krążeniu krwi i limfy.
3 Porównaj budowę i funkcje:
a) tętnic, b) żył, c) naczyń włosowatych.

4 Sformułuj 2 argumenty, które mogłyby zachęcić twoich rówieśników do wykonywania badań kontrolnych.

5 U ludzi stosunek masy serca do masy ciała wynosi ok. 1 : 175. Wiedząc, ile ważysz, oblicz masę swojego serca.

96

06.12.2022 16:40:29
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 96 06.12.2022 16:40:29
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 96