Page 112 - biologia 7

Ciekawe! Kontakt z substancjami rakotwórczymi jest główną przyczyną występo-
wania nowotworów płuc. Aż u prawie 90% pacjentów, u których rozpo-
znano nowotwór płuc, przyczyną jego rozwoju było palenie papierosów.
Poza dymem tytoniowym rozwojowi nowotworów płuc sprzyja kontakt
z toksycznymi zanieczyszczeniami powietrza (wywołanymi np. przez azbest,
radon, benzopiren), rozedma płuc i POChP. Tylko za niewielką część zacho-
rowań odpowiadają rodzinne obciążenia genetyczne.
Podstawowa profi laktyka nowotworów płuc to unikanie czynnego i bier-
nego palenia tytoniu oraz wykonywanie kontrolnych badań zleconych przez
Papierosy niszczą zdrowie, a niedopał-
ki – środowisko. Zawierają one ponad lekarza, np. spirometrii, a także, w uzasadnionych przypadkach, badań RTG
7 tys. toksycznych produktów chemicz- klatki piersiowej.
nych, które nie są utylizowane i trafi ają
do otoczenia. Według badań WHO nie- Wpływ palenia papierosów na zdrowie i środowisko
dopałki to najczęściej wyrzucany odpad. Palenie papierosów szkodzi nie tylko palaczowi, ale wszystkim organizmom
W dodatku jest przyzwolenie społeczne znajdującym się w jego otoczeniu. Dym tytoniowy zanieczyszcza powietrze,
na śmiecenie nimi.
a wszyscy, którzy je wdychają, stają się biernymi palaczami. Osoba paląca jest
jednocześnie czynnym i biernym palaczem.

strumień strumień 5–15%
boczny dymu główny dymu trucizn unosi się

40–60%
trucizn palacz 30–40%
wydmuchuje trucizn
z płuc, powodując wchłania
zatruwanie palacz
niepalących i palących

4.10 Papieros jest źródłem substancji trujących nie tylko dla palacza, ale także
dla środowiska

W skrócie Czy już umiesz? Sprawdź się!

Choroby układu oddechowego są wywoływane 1 Wymień 3 choroby układu oddechowego i przedstaw
przez wirusy, bakterie i zanieczyszczenia powietrza. podstawowe zasady profi laktyki każdej z nich.

Smog jest przyczyną wielu chorób, także schorzeń 2 Wyjaśnij, dlaczego warto wykonywać profi laktycznie
układu oddechowego. badanie spirometryczne.

Palenie papierosów szkodzi nie tylko palaczom, 3 Sformułuj 2 argumenty, które mogłyby przekonać
ale także wszystkim organizmom wdychającym twoich rówieśników, że nie warto palić papierosów.
powietrze zanieczyszczone dymem tytoniowym.
Podstawowe zasady profi laktyki chorób układu
oddechowego to: szczepienia ochronne, zdrowy tryb
życia i unikanie kontaktu z osobami z wyraźnymi
objawami infekcji (katar, kaszel).

110

06.12.2022 16:40:49
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 110 06.12.2022 16:40:49
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 110