Page 120 - biologia 7
P. 120

Ciekawe!                            Jak dbać o układ wydalniczy?
        Podobno największy kamień usunięty   Najprościej mówiąc: to, co dobre dla serca, jest dobre także dla nerek, a to,
        z dróg moczowych człowieka miał śred-  co szkodliwe dla serca, jest też niezdrowe dla nerek. Dieta zgodna z pirami-
        nicę 13 cm. Średnica cewki moczowej
        u mężczyzn wynosi ok. 10 mm, a u ko-  dą zdrowego żywienia i stylu życia; systematyczna, umiarkowana aktywność
        biet – 6 mm. Kamienie mogą uwięznąć   fizyczna;  unikanie  palenia  papierosów  i  picia  alkoholu  –  to  najważniejsze
        w drogach moczowych i całkowicie za-  zalecenia profilaktyczne. Aby układ wydalniczy działał prawidłowo, trzeba
        blokować odpływ moczu.              nerkom pomóc, przyjmując 1,5–2 l wody dziennie; łącznie z tą znajdującą się
                                            w pokarmach, warzywach i owocach (il. 4.13). Nefrolodzy (lekarze od chorób
                                            nerek) uważają, że im więcej wody dostarczymy organizmowi, tym lżej się
                                            pracuje nerkom. I odwrotnie – wszystkie stany zbyt niskiego nawodnienia or-
                                            ganizmu powodują ich trudniejsze funkcjonowanie i produkowanie zbyt ma-
                                            łej ilości silnie zagęszczonego moczu. Szkodliwe, a nawet niebezpieczne dla
                                            zdrowia układu wydalniczego, jest także zbyt długie przetrzymywanie moczu.
                                            Ponadto należy dbać o ogólny stan zdrowia, unikać przechłodzenia okolicy
                                            krzyżowej kręgosłupa i prawidłowo leczyć wszystkie infekcje.
        Ciekawe!
        Nerkom  służy  aktywność  fizyczna.  Ba-
        dacze stwierdzili, że u kobiet, które
        spędzają w pozycji siedzącej mniej niż
        3  godz. dziennie, ryzyko wystąpienia
        niewydolności nerek jest o 30% niższe
        niż u tych, które spędzają w tej pozycji 8
        lub więcej godzin w ciągu dnia. Z kolei
        u mężczyzn, którzy długo siedzieli, ale
        codziennie przynajmniej przez 30 min
        biegali lub szybko maszerowali, ryzyko   4.13    To, ile wody dostarczamy organizmowi w ciągu doby, decyduje
        niewydolności nerek jest o 30% niższe   o prawidłowej pracy układu wydalniczego i o ogólnym stanie zdrowia.
        w porównaniu z tymi, którzy siedzieli tak   Woda znajduje się także w pokarmach. Dobre nawodnienie organizmu wpływa
        samo długo, ale w ogóle nie byli aktywni   nie tylko na sprawne funkcjonowanie układu wydalniczego, ale poprawia również
        fizycznie.                          pracę mózgu, np. podczas nauki





        W skrócie                                             Czy już umiesz? Sprawdź się!


             Prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego        1   Wyjaśnij, dlaczego kontrolne badanie moczu należy
            ma istotny wpływ na funkcjonowanie innych              wykonywać co najmniej raz w roku.
            układów narządów.
                                                               2   Wytłumacz związek między ilością przyjmowanych
             Choroby nerek i układu wydalniczego rozwijają         w ciągu doby płynów a prawidłowym
            się podstępnie i bardzo długo zupełnie lub prawie      funkcjonowaniem nerek.
            całkowicie bezobjawowo.
                                                               3   Wykaż związek między zbyt niską zawartością wody
             Kontrolne badanie moczu należy wykonywać              w pożywieniu i przyjmowaniem zbyt małej ilości
            przynajmniej raz w roku.                               płynów a chorobami nerek.

             Zdrowie układu wydalniczego zależy od prawidłowej   4   Poszukaj w dostępnych źródłach informacji
            diety, zgodnej z piramidą zdrowego żywienia i stylu    o pokarmach, których spożywanie ma dobry wpływ
            życia, a także od aktywności fizycznej.                na funkcjonowanie układu wydalniczego.

                                       118



                                                                                                              06.12.2022   16:40:59
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   118
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   118                                                              06.12.2022   16:40:59
   115   116   117   118   119   120   121   122   123   124   125