Page 115 - biologia 7

Budowa wewnętrzna nerki Ciekawe!

W budowie wewnętrznej nerki są wyraźnie widoczne 2 warstwy: zewnętrz- Przeciętnie nerka człowieka ma długość
na kora nerki i znajdujący się głębiej rdzeń nerki. Podstawową jednost- ok. 10–12 cm, szerokość 5–6 cm, a gru-
kę strukturalną i funkcjonalną nerki stanowi nefron. Jest on zbudowany bość 2–3 cm. Na wielkość tych narzą-
dów ma wpływ wzrost. U osób niskich
z kłębuszka naczyń włosowatych otoczonego torebką kłębuszka i odchodzące- średnia długość nerki wynosi 9–10 cm,
go od niej długiego kanalika nerkowego. Kłębuszki znajdują się w korze nerki, a u osób wysokich 12–13 cm. Nerki nie są
a kanaliki – w jej rdzeniu. Kłębuszek wraz z torebką są nazywane ciałkiem identyczne; zwykle lewa nerka jest o ok.
nerkowym. W każdej nerce jest ok. 1 mln nefronów. Ich kanaliki uchodzą do 0,5 cm dłuższa od prawej. Fizjologiczna
miedniczki nerkowej
kanalików zbiorczych, a te z kolei – do miedniczki nerkowej, z której mocz różnica długości między nerkami może
pęcherza moczowego
spływa do pęcherza moczowego. wynosić do 1,5 cm.
kora nerki
rdzeń nerki

nefron
tętnica nerkowa

żyła nerkowa

miedniczka
nerkowa

moczowód

1 Filtracja. Pierwszy etap przebiega w ciałku nerkowym. Krew tętniczką
doprowadzającą wpływa do kłębuszka naczyń włosowatych w nefronie.
Przez ścianki naczyń włosowatych kłębuszka do torebki przesiąkają woda
i rozpuszczone w niej substancje. Jest to tzw. mocz pierwotny (przesącz),
którego skład jest podobny do składu osocza krwi. Jest on jednak
pozbawiony krwinek i białek osocza. U zdrowego człowieka nie zawiera on
białek.
2 Wchłanianie zwrotne. Drugi etap przebiega w kanaliku nerkowym, który Ciekawe!
jest opleciony gęstą siatką włosowatych naczyń krwionośnych. Z moczu W ciągu doby cała krew przepływa
pierwotnego ponownie są wchłaniane woda i sole mineralne w ilościach przez nerki ponad 300 razy. W tym cza-
potrzebnych organizmowi, cała ilość glukozy, witamin i aminokwasów. Proces sie produkują one ok. 150–180 l moczu
wchłaniania jest ułatwiony dzięki temu, że krew w naczyniach włosowatych pierwotnego. Spróbujmy to przedsta-
zawsze płynie w przeciwnym kierunku niż spływający kanalikiem mocz
pierwotny. Wchłanianie wody sprawia, że mocz zostaje zagęszczony. wić w następujący sposób: wyobraź so-
bie 100 butelek wody mineralnej, każda
3 Wydzielanie. Na trzecim etapie przez nabłonek kanalików do moczu są o pojemności 1,5 l. Wodą z tych butelek
aktywnie wydzielane substancje szkodliwe dla organizmu, np. produkty można napełnić akwarium o wymia-
przemiany leków. rach 100 cm x 40 cm x 40 cm. Mniej wię-
W wyniku fi ltracji, wchłaniania zwrotnego i wydzielania powstaje mocz osta- cej tyle moczu pierwotnego powstaje
teczny. Zdrowy człowiek oddaje w ciągu doby ok. 1,5 l moczu ostatecznego. w ciągu doby.

113

06.12.2022 16:40:51
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 113 06.12.2022 16:40:51
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 113