Page 134 - biologia 7
P. 134

komórki dawcy  rozpoznanie komórek  reakcja komórek   zniszczenie
                                            przeszczep        dawcy jako obcych  układu odpornościo-  przeszczepu
                                                                                wego biorcy



















             OŚWIADCZENIE WOLI
            W nadziei ratowania życia innych wyrażam zgodę  5.12    Układ odpornościowy biorcy reaguje na obce antygeny w komórkach
         na pobranie po śmierci moich tkanek i narządów do przeszczepiania.
                                            uzyskanych od dawcy podobnie jak np. na bakterię czy pasożyta. Im więcej różnic
          Imię                              występuje między antygenami dawcy i biorcy, tym większe jest ryzyko odrzucenia
                                            przeszczepu
          Nazwisko
          Data
          urodzenia     PESEL
                                            Osiągnięcia i wyzwania transplantologii
          Adres
          zamieszkania                      Przeszczepianie tkanek i narządów jest obecnie uznaną i rozpowszechnioną
                                            metodą leczenia. Ze względu na ogromne zróżnicowanie antygenów zgod-
          Data          Podpis
                                            ności tkankowej u ludzi kluczową kwestią jest pozyskanie komórek, tkanek
        5.13    W wielu przypadkach
        tkanki i narządy przeszczepiane     czy narządów do przeszczepu od odpowiedniego dawcy (il. 5.13). Antygeny
        w celu ratowania zdrowia lub        zgodności tkankowej są dziedziczne, dlatego w wielu przypadkach najlepszymi
        życia pacjenta pochodzą od osób     dawcami okazują się osoby spokrewnione z biorcą – rodzice, rodzeństwo lub
        zmarłych. Każdy dorosły człowiek    dzieci biorcy. Zarówno w Polsce, jak i na świecie najczęściej wykonywaną pro-
        może wypełnić dokument, który       cedurą z zakresu transplantologii jest przeszczep szpiku kostnego. W wie-
        pozwala na wykorzystanie jego
        tkanek i narządów do celów          lu krajach działają rejestry dawców szpiku. Są w nich gromadzone informacje
        medycznych w przypadku śmierci      na temat osób, które zgodziły się oddać swój szpik do celów medycznych.




        W skrócie                                             Czy już umiesz? Sprawdź się!


             Do najważniejszych antygenów człowieka należą:    1   Wymień grupy krwi, które można przetoczyć pacjentom
            antygeny A, B i Rh oraz antygeny zgodności             o następujących grupach krwi, i uzasadnij odpowiedź
            tkankowej. Są one różne u poszczególnych osób.         (skorzystaj z il. 3.7 w temacie 3.3):
                                                                   a)  AB,           b) B,            c) 0.
             Właściwe dopasowanie dawcy i biorcy pod względem
            antygenów jest niezbędne do przeprowadzenia        2   Skorzystaj z dostępnych ci źródeł i dowiedz się:
            udanego przeszczepu. W przeciwnym wypadku może         a)  jak się nazywa choroba rozwijająca się w wyniku
            dojść do jego odrzucenia.                                 konfliktu serologicznego podczas ciąży,

             Konflikt serologiczny może wystąpić podczas ciąży,    b)  w jaki sposób próbuje się zapobiec tej chorobie,
            a także w razie niewłaściwie przeprowadzonej           c)  czy konflikt serologiczny między matką
            transfuzji krwi. W obu przypadkach może stanowić          a dzieckiem może dotyczyć antygenów A lub B.
            zagrożenie zdrowia i życia.                         3  Poszukaj informacji, co to jest zgoda domniemana.

                                      132



                                                                                                              14.12.2022   10:32:59
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   132                                                              14.12.2022   10:32:59
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   132
   129   130   131   132   133   134   135   136   137   138   139