Page 170 - biologia 7
P. 170

Przekonaj się                                                                   neuron czuciowy


        Obserwacja odruchu kolanowego
                                                                            1.
        Aby przekonać się, czy układ nerwowy działa prawidłowo,
        lekarze sprawdzają m.in. odruch kolanowy.
                                                                                                 neuron
        Potrzebne materiały: krzesło.                                                           ruchowy
        Opis czynności:                                               2.

         1   Usiądź na krześle i załóż prawą nogę na lewą tak,
             aby swobodnie zwisała.

         2   Poproś drugą osobę, aby lekko uderzyła cię dłonią w prawą nogę pod kolanem – poniżej rzepki.

         3   Następnie poproś drugą osobę o delikatne uderzenie w inne miejsce pod kolanem.
        Wynik obserwacji:      Obserwuj, co się dzieje z nogą pod wpływem uderzenia.

        Wniosek:               Na czym polega reakcja w odruchu kolanowym? Czy ma znaczenie, które miejsce pod kolanem
                             zostanie uderzone?





                                            W skrócie

                                                 Zadaniem układu nerwowego jest odbieranie bodźców, interpretowanie
                                                 ich i reagowanie na nie. Odpowiedzią są impulsy nerwowe wysyłane
                                                 do tkanek i narządów wewnętrznych.

                                                 Informacja o bodźcu jest odbierana przez receptory i przekazywana dalej
                                                 przez nerwy czuciowe obwodowego układu nerwowego.

                                                 Obwodowy układ nerwowy dzielimy na część somatyczną, która odbiera
                                                 bodźce ze środowiska zewnętrznego i unerwia mięśnie szkieletowe,
                                                 oraz część autonomiczną, która odbiera bodźce z wnętrza organizmu
                                                 i unerwia narządy wewnętrzne.

                                                 Autonomiczny układ nerwowy składa się z 2 części: współczulnej
                                                 i przywspółczulnej. Działanie tych nerwów na tkanki i narządy jest
                                                 przeciwstawne.

                                                 Odruchy to najprostsze reakcje na bodźce. Mogą być bezwarunkowe albo
                                                 warunkowe. Pierwsze są wrodzone i chronią organizm przed szkodliwymi
                                                 bodźcami, drugie pomagają uczyć się różnych zachowań.


                                            Czy już umiesz? Sprawdź się!

                                             1   Wyjaśnij, jak układ nerwowy reaguje na bodźce.

                                             2   Wskaż tkanki i narządy, które są unerwiane przez autonomiczny układ
                                                 nerwowy oraz te – unerwiane przez somatyczny układ nerwowy.

                                             3   Podaj przykład odruchu bezwarunkowego i odruchu warunkowego.

                                      168



                                                                                                              06.12.2022   16:54:30
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   168                                                              06.12.2022   16:54:30
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   168
   165   166   167   168   169   170   171   172   173   174   175